Του Άκη Ροδίτη
Συγκλονισμένο παρακολούθησε το πανελλήνιο το ειδεχθές έγκλημα των Γλυκών Νερών, συνεπαρμένο από τη δημοσιοποίηση των λεπτομερειών της αναζήτησης των δραστών εξακολουθεί να το παρακολουθεί και η καθιερωμένη υπερανάλυση των πτυχών της εγκληματικότητας ως κοινωνικού φαινομένου λαμβάνει χώρα στα καφενεία και στα ιντερνετικά φόρα. Και αφού οι πάντες καταθέσουν την άποψή τους και «ξεθυμάνουν», όλο και κάποιο νέο περιστατικό εγκληματικότητας θα προκύψει και ο επόμενος κύκλος αναλύσεων θα ξεκινήσει, πάλι χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Γιατί όμως η εγκληματικότητα παίρνει τον ανήφορο στη μικρή Ελλάδα της μεγάλης εθνοτικής ομοιογένειας και η αντιμετώπισής της παίρνει τον κατήφορο, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο στις μεγαλύτερες πολυπολιτισμικές χώρες της Δύσης που έχουν βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό τους σχετικούς δείκτες; Γιατί η ελληνική αστυνομία, από τις πλέον πολυδύναμες (κατ’ αναλογία πληθυσμού) στην Ευρώπη, δηλώνει αδυναμία να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της; Μήπως φταίει ο Ποινικός Κώδικας; Μήπως η νοοτροπία των Ελλήνων δικαστών, η χαλαρή αστυνόμευση και η μεταναστευτική πολιτική ή μήπως οι δικαιωματιστές του αριστερού χώρου;
Αρκεί μόνο μια ματιά σε στατιστικές και σε καταγεγραμμένα περιστατικά, για να καταλάβει κάποιος ότι για την έξαρση της εγκληματικότητας-που παρατηρήθηκε στη χώρα μας μαζί με την άνοδο του βιοτικού μας επιπέδου-οι παρεμβάσεις της πολιτείας σε νομικό και κατασταλτικό επίπεδο κινήθηκαν προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση: Εγκληματίας, 120 φορές συλληφθείς για διάφορα αδικήματα και κυκλοφορεί ελεύθερος. 57 μέλη της ίδιας συμμορίας είχαν απασχολήσει τις αρχές για περισσότερες από 200 φορές στο παρελθόν. Ληστής σιδέρωσε γιαγιά για της πάρει τα λίγα ευρώ της σύνταξής της. Βασανισμός και ληστεία μετά φόνου εις βάρος ηλικιωμένων στο Βάλτο. Δολοφονία 5 κυνηγών από κτηνοτρόφο στο Αγρίνιο. Φόνος της συζύγου και του αδελφού της στο Πήλιο από τον σύζυγο, με το μωρό της οικογένειας να καταλήγει στην ορφάνια. Στην υπανάπτυκτη επαρχία γίνονται φόνοι για ένα τετραγωνικό κακοτράχαλης γης. Πιτσιρικάδες στην Αθήνα μαζί με μια πιτσιρίκα σφάζουν τη μάνα της πιτσιρίκας. Στην Καλλιθέα αλλοδαπή σύζυγος κόβει σε παϊδάκια τον ημεδαπό άνδρα της, στη Ναύπακτο φόνος για τα μάτια μιας γυναίκας, στην Αθήνα υπάλληλος του Μετρό τρώει το ξύλο της ζωής του από δυο νεαρούληδες μπροστά σε δεκάδες αδιάφορους πολίτες και η λίστα με τα περιστατικά δεν έχει τέλος.
Αντίθετα τώρα, εκεί που οι κοινωνίες δεν έχουν το «ηθικό πλεονέκτημα» της καλύτερης χώρας του κόσμου, εκεί που τα «ανθρώπινα δικαιώματα» καταπατούνται, εκεί που δεν ισχύει το «όσο υπάρχουν φυλακές κανείς δεν είναι ελεύθερος»,εκεί που η «ρουφιανιά» δεν είναι ελάττωμα, η λέξη «φιλότιμο» δεν υπάρχει στα λεξικά τους και που αν πέσεις κατάχαμα δεν θα βρεθεί ένα χέρινα σε σηκώσει: Στις ΗΠΑ εκτίεις την ποινή φυλάκισης ακόμα κι αν προξενήσεις ατύχημα οδηγώντας μεθυσμένος, στο Ηνωμένο Βασίλειο τα ισόβια είναι ισόβια, στην Ιαπωνία έχουνε φυλακές ακόμα και για ηλικιωμένους, στην Ολλανδία κατάσχονται τα περιουσιακά στοιχεία των καταδικασμένων και των συγγενών τους που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους, και στη Ρουμανία ο Πάσσαρης έγινε παπαδοπαίδι, μοιράζει αντίδωρα τις Κυριακές και διαβάζει βίους αγίων.
Κατ’ αρχήν θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η εγκληματικότητα δεν είναι ένα φαινόμενο των καιρών μας. Τα εγκλήματα ως λανθάνουσες ανθρώπινες συμπεριφορές γίνονταν, γίνονται και θα συνεχίσουν να γίνονται για πάντα. Η αντεγκληματική πολιτική κάθε ευνομούμενης χώρας εστιάζει στην αντιμετώπισή τους και στον έλεγχος των αιτίων που τα προκαλούν.
Ως προς τη νομοθεσία, εκεί που συνήθως πέφτει και το μεγαλύτερο βάρος, η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι δεν υπάρχει άμεση σύνδεση της βαρύτητας των ποινών με τη μείωση της εγκληματικότητας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν παρατηρείται διαφορετική συχνότητα στον αριθμό και την βαρύτητα των εγκλημάτων μεταξύ των πολιτειών που διατηρούν τη θανατική ποινή και αυτών που την έχουν καταργήσει. Και φυσικά ούτε η οπλοφορία στις πολιτείες που επιτρέπεται έχει δώσει τη λύση. Το αντίθετο μάλιστα. Κατά συνέπεια, το προς επίλυση πρόβλημα δεν είναι η βαρύτητα των ποινών αλλά οι παράγοντες που σχετίζονται με την εγκληματικότητα.
Κινήσεις εν θερμώ υπό την πίεση της κοινής γνώμης με μπακαλίστικες αυξήσεις των ποινών δεν βοηθάνε. Μια αναπροσαρμογή της ελάχιστης ποινής των ισοβίων από τα 16 στα 20 χρόνια, ουδόλως θα επηρεάσει την εγκληματική συμπεριφορά ανθρώπων με πολύ συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Περισσότερο θα ανησυχούσαν για το αν θα συλληφθούν, αν θα στερηθούν τις ανέσεις τους στις φυλακές (μέσα στις οποίες γίνονται πάρτι, με υπηρεσίες delivery, αστακομακαρονάδες, αλκοόλ, κινητά, υπολογιστές, ναρκωτικά και όπλα), αν θα εκτίσουν ολόκληρη την ποινή τους ή αν θα μπορέσουν να δραπετεύσουν. Κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει μια καλά εκπαιδευμένη και αποτελεσματική αστυνομία με προσωπικό που διακατέχεται από επαγγελματισμό και από υψηλή αίσθηση του καθήκοντος, αλλαγή της νοοτροπίας στο δικαστικό σώμα και την εκ θεμελίων δημιουργία ενός σύγχρονου, αυστηρού και απαραβίαστου σωφρονιστικού συστήματος.
Εν κατακλείδι, το πρόβλημα της εγκληματικότητας, δεν είναι ούτε σημερινό ούτε χθεσινό. Είναι διαχρονικό και δεν αντιμετωπίζεται «με ένα νόμο κι ένα άρθρο». Αυτό που πρέπει να κάνει η κυβέρνηση είναι να συγκροτήσει μια επιστημονική επιτροπή αντιμετώπισης της εγκληματικότητας, με την ίδια σοβαρότητα και πειθαρχία που συγκρότησε την επιστημονική επιτροπή που αντιμετωπίζει επιτυχώς την πανδημία. Σε διαφορετική περίπτωση θα συνεχίσουμε να βλέπουμε την διόγκωση του φαινομένου βαδίζοντας με σταθερά βήματα προς το χάος.
Εφημερίδα Συνείδηση
sinidisi.gr
