Προβολή άρθρων κατά ημερομηνία: Τρίτη, 07 Ιανουαρίου 2025

Τρεις ερωτήσεις κατέθεσε χθες ανήμερα των Θεοφανίων ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, καθηγητής Νικόλας Φαραντούρης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική Κάγια Κάλλας.

Στη σκιά των Τουρκικών απειλών και των συζητήσεων Τουρκίας με το νέο καθεστώς των Ισλαμιστών στη Συρία, ο Έλληνας Ευρωβουλευτής και Συντονιστής της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων καλεί τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς:

1. Να προχωρήσουν στην υιοθέτηση μίας «Ευρωπαϊκής ΑΟΖ», στη βάση του «Χάρτη της Σεβίλλης», θωρακίζοντας τα ζωτικά δικαιώματα της ΕΕ και των κρατών-μελών στη θάλασσα.
2. Να καταστρώσουν ενιαία στρατηγική για τον θαλάσσιο σχεδιασμό και τις θαλάσσιες ζώνες, τόσο σε επίπεδο συντονισμού, όσο και κυρώσεων έναντι της Τουρκίας για τις απειλές της κατά κρατών-μελών, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος.
3. Να λάβουν μέτρα για την ολοκλήρωση και προστασία του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού σε όσα κράτη-μέλη (όπως η Ελλάδα) έχουν παραλείψει να τον ολοκληρώσουν και να υποστηρίξουν την Ελλάδα έναντι των τουρκικών απειλών κατά τη συμμόρφωσή της με τις υποχρεώσεις της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ.

Όπως σημειώνει ο Ευρωβουλευτής Νικόλας Φαραντούρης:

"Η Ευρ. Επιτροπή έχει ήδη επεξεργαστεί την European MSP Platform για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασµό βασισμένη στον «Χάρτη της Σεβίλλης». Όμως, στο ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου, τα ευρωπαϊκά δικαιώματα, που ταυτίζονται με αυτά των κρατών-μελών, αμφισβητούνται ή απειλούνται από αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Τουρκία [...] Οι εξελίξεις στη Συρία με τις κυοφορούμενες συζητήσεις για ανακήρυξη ΑΟΖ Τουρκίας-Συρίας (κατά το πρότυπο του παράνομου και καταχρηστικού Τουρκολυβικού Συμφώνου) εγκυμονούν σοβαρό κίνδυνο απώλειας γεωπολιτικής και οικονομικής ισχύος της ΕΕ".

Εξάλλου για το θέμα της χωροθέτησης των Θαλάσσιων Πάρκων, στην οποία η Ελλάδα όφειλε να έχει προχωρήσει από το 2021, ο Νικόλας Φαραντούρης σημειώνει:

"Η θέσπιση και εφαρμογή θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού αποτελεί υποχρέωση των κρατών-μελών βάσει της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ, με την προθεσμία συμμόρφωσης στην εν λόγω υποχρέωση να έχει παρέλθει στις 31 Μαρτίου 2021. Σε μια περίοδο σημαντικών προκλήσεων στη Μεσόγειο που εμπίπτουν σε κρίσιμες επιμέρους πολιτικές της ΕΕ και παρά την ενσωμάτωση της Οδηγίας στο ελληνικό δίκαιο από το 2018, η Ελλάδα δεν έχει ολοκληρώσει τη θέσπιση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της και έχει ήδη παραπεμφθεί στο ΔΕΕ. Τον Απρίλιο του 2024, η ελληνική κυβέρνηση εξήγγειλε ότι θα θεσπίσει δύο θαλάσσια πάρκα, στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, κατ’ εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου. Ωστόσο, η Τουρκία αντιδρά έντονα στην ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της Ελλάδας, καλώντας την να απόσχει από την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της από την ανωτέρω Οδηγία".

Αναλυτικά οι ερώτησεις του Ευρωβουλευτή Νικόλα Φαραντούρη:

Θέμα: Ευρωπαϊκή στρατηγική στη θάλασσα και προοπτική δημιουργίας ΑΟΖ από την ΕΕ

Η θάλασσα έχει ζωτική σημασία για την ΕΕ. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ [1], η πολιτικοοικονομική σημασία της αυξάνεται κατακόρυφα διότι επηρεάζει τη διατροφική αλυσίδα, τα δίκτυα μεταφορών, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τον τουρισμό. Ταυτόχρονα, έχει βαρύνουσα γεωπολιτική διάσταση, καθώς εντός των θαλασσίων ζωνών των 27 κρατών-μελών, η ΕΕ αυξάνει την περιφερειακή της ισχύ. Οι όροι άσκησης των δικαιωμάτων στη θάλασσα έχουν κωδικοποιηθεί από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Η Επιτροπή έχει ήδη επεξεργαστεί την European MSP Platform για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασµό[2], βασισμένη στον «Χάρτη της Σεβίλλης»[3]. Όμως, στο ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου, τα ευρωπαϊκά δικαιώματα, που ταυτίζονται με αυτά των κρατών-μελών, αμφισβητούνται ή απειλούνται από αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Τουρκία[4]. Επειδή οι εξελίξεις στη Συρία με τις κυοφορούμενες συζητήσεις για ανακήρυξη ΑΟΖ Τουρκίας-Συρίας (κατά το πρότυπο του παράνομου και καταχρηστικού Τουρκολυβικού Συμφώνου)[5] εγκυμονούν σοβαρό κίνδυνο απώλειας γεωπολιτικής και οικονομικής ισχύος της ΕΕ, ερωτάται η Επιτροπή:

1. Προτίθεται να καταστρώσει ενιαία στρατηγική για τον θαλάσσιο σχεδιασμό και τις θαλάσσιες ζώνες, τόσο σε επίπεδο συντονισμού, όσο και κυρώσεων έναντι τρίτων χωρών, δεδομένων των προκλήσεων και των απειλών κατά κρατών-μελών, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος;
2. Προτίθεται να προχωρήσει στην υιοθέτηση μίας «Ευρωπαϊκής ΑΟΖ», στη βάση του «Χάρτη της Σεβίλλης», θωρακίζοντας τα ζωτικά δικαιώματα της ΕΕ και των κρατών-μελών στη θάλασσα;

[1] https://www.oecd.org/en/publications/blueprint-for-improved-measurement-of-the-international-ocean-economy_aff5375b-en.html

[2] https://maritime-spatial-planning.ec.europa.eu/msp-practice/countries

[3] Juan Luis Suárez de Vivero and Juan Carlos Rodríguez Mateos. “Maritime Europe and EU enlargement. A geopolitical perspective.” Marine Policy Vol. 30 (2006): 167-172.

[4] https://www.ekathimerini.com/politics/foreign-policy/1253977/ankara-irked-by-european-maritime-map/

[5] https://www.ekathimerini.com/politics/foreign-policy/1257185/turkey-to-sign-eez-agreement-with-syria-transport-minister-says/

Αντιδράσεις Τουρκίας στην ολοκλήρωση του υποχρεωτικού θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της Ελλάδας

Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αποτελεί σημαντικό εργαλείο διασφάλισης της αειφορίας των θαλάσσιων πόρων και προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης των θαλάσσιων περιοχών και των θαλάσσιων οικονομιών. Η θέσπιση και εφαρμογή θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού αποτελεί υποχρέωση των κρατών-μελών βάσει της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ [1], με την προθεσμία συμμόρφωσης στην εν λόγω υποχρέωση να έχει παρέλθει στις 31 Μαρτίου 2021. Σε μια περίοδο σημαντικών προκλήσεων στη Μεσόγειο που εμπίπτουν σε κρίσιμες επιμέρους πολιτικές της ΕΕ και παρά την ενσωμάτωση της Οδηγίας στο ελληνικό δίκαιο από το 2018 [2], η Ελλάδα δεν έχει ολοκληρώσει τη θέσπιση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της και έχει ήδη παραπεμφθεί στο ΔΕΕ [3]. Τον Απρίλιο του 2024, η ελληνική κυβέρνηση εξήγγειλε ότι θα θεσπίσει δύο θαλάσσια πάρκα, στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, κατ’ εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου. Ωστόσο, η Τουρκία αντιδρά έντονα στην ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της Ελλάδας, καλώντας την να απόσχει από την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της από την ανωτέρω Οδηγία [4].

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Η υποχρέωση θέσπισης και εφαρμογής θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού βάσει της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ δύναται να ανασταλεί εξαιτίας εξωτερικών απειλών τρίτων χωρών, εν προκειμένω της Τουρκίας;
2. Τι μέτρα προτίθεται να λάβει για την ολοκλήρωση και προστασία του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού σε όσα κράτη-μέλη έχουν παραλείψει να τον ολοκληρώσουν;
3. Πώς θα υποστηρίξει την Ελλάδα έναντι των τουρκικών απειλών για μη συμμόρφωσή της με τις υποχρεώσεις της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ;

[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A32014L0089

[2] Νόμος 4546/2018, ΦΕΚ Α' 101/12.06.2018

[3] https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_23_6345

[4] https://www.dw.com/el/%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BA%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B4%CF%81%CE%AC-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B1-%CE%B8%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%83%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%B1/a-68786294, https://www.aa.com.tr/en/europe/dialogue-cooperation-way-to-prosperity-for-future-generations-of-turks-greeks-turkish-foreign-minister/3386898

--

Νικόλας Φαραντούρης: Ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ / Τhe Left, Καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου Πανεπιστημίου Πειραιώς, Ευρωπαϊκή Έδρα Jean Monnet.