Η επιλογή λέξεων του Ντόναλντ Τραμπ για τα φύλα στην ορκομωσία του μού φάνηκε ενδιαφέρουσα.
Αναφέρομαι στην προφορική ανακοίνωσή του σχετικά με το εκτελεστικό διάταγμα για το φύλο. Ο Τραμπ είπε, επί λέξει: «As of today, it will henceforth be the official policy of the United States government that there are only two genders, male and female». «Από σήμερα, θα είναι επίσημη πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών ότι υπάρχουν μόνο δύο κοινωνικά φύλα, το θηλυκό και το αρσενικό».
Κρατήστε τη λέξη «gender» στη συγκεκριμένη δήλωση και θα επανέλθω.
Πάμε τώρα να δούμε τι λέει το εκτελεστικό διάταγμα.
«Σκοπός. Σε όλη τη χώρα, ιδεολόγοι οι οποίοι αρνούνται τη βιολογική πραγματικότητα του φύλου (sex) συνεχώς χρησιμοποιούν νομικά και άλλα μέσα κοινωνικής πίεσης για να επιτρέψουν σε άντρες να αυτοπροσδιορίζονται ως γυναίκες και να αποκτήσουν πρόσβαση σε γυναικείους χώρους και σε δραστηριότητες σχεδιασμένες για γυναίκες, από “καταφύγια” γυναικών που έχουν υποστεί έμφυλη βία μέχρι ντους σε χώρους εργασίας. Αυτό είναι λάθος. Οι προσπάθειες να εξαλειφθεί η βιολογική πραγματικότητα του φύλου αποτελούν στη βάση τους επίθεση απέναντι στις γυναίκες, στερώντας τους την αξιοπρέπειά τους, την ασφάλεια και την ευζωία τους. Η διαγραφή του φύλου από τη γλώσσα και την πολιτική έχει καταστρεπτικό αντίκτυπο όχι μόνο στις γυναίκες, αλλά και στην ευστάθεια του συνόλου του αμερικανικού συστήματος. Το να είναι η ομοσπονδιακή πολιτική δομημένη πάνω στην αλήθεια είναι θεμελιώδες για την επιστημονική έρευνα, τη δημόσια ασφάλεια, το ηθικό και την εμπιστοσύνη στην ίδια την κυβέρνηση».
Στη συνέχεια, στο διάταγμα αναφέρεται ότι «έτσι, η Διοίκησή μου θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των γυναικών και θα προστατεύσει την ελευθερία συνείδησης χρησιμοποιώντας ξεκάθαρη και ακριβή γλώσσα και πολιτικές που αναγνωρίζουν ότι οι γυναίκες είναι βιολογικά θηλυκά και οι άντρες είναι βιολογικά αρσενικά».
Το πρώτο που παρατήρησα είναι η διαφορετική λέξη. Ο Τραμπ είπε «gender» στην ανακοίνωσή του, ενώ το διάταγμα έκανε λόγο για «sex». Η διαφορά τους κάποτε ήταν απλή, με το «gender» να σημαίνει κοινωνικό φύλο και το «sex» να σημαίνει βιολογικό φύλο. Να το πω με παράδειγμα: στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, αυτή η διάκριση θα σήμαινε ότι μια τρανς γυναίκα θα είχε για βιολογικό φύλο αυτό με το οποίο γεννήθηκε, δηλαδή το αρσενικό, και για κοινωνικό φύλο το θηλυκό, αυτό με το οποίο αυτοπροσδιορίζεται. Σε έναν κόσμο που κάνει διάκριση μεταξύ «gender» και «sex», αυτό μπορεί να σημαίνει πάρα πολλά για την πολιτειακή οργάνωση. Μπορεί να σημαίνει ότι το τρανς πρόσωπο έχει δικαιώματα διεκδίκησης του αυτοπροσδιορισμού του στη δημόσια σφαίρα. Μπορεί να σημαίνει ότι έχει νομική δυνατότητα αλλαγής του ονόματός του. Μπορεί να σημαίνει ότι έχει τρόπους να προστατευτεί από ιατρικές αυθαιρεσίες σε βάρος του ή να αποκρούσει την ψυχιατρικοποίηση. Μπορεί, απ’ την άλλη, να σημαίνει ότι δεν μπορεί να λάβει μέρος σε αθλητικούς αγώνες που αφορούν βιολογικό φύλο διαφορετικό απ’ το δικό του, ότι το κοινωνικό του φύλο δεν θα ληφθεί υπόψη στην αξιολόγηση της ποσόστωσης ενός οργανισμού ή ότι δεν μπορεί να διεκδικήσει υποτροφίες/θέσεις εργασίας που απευθύνονται σε βιολογικό φύλο διαφορετικό απ’ το δικό του.
Γιατί ο Τραμπ είπε «gender» και όχι «sex»;
Μπορεί να σας φαίνεται λεπτομέρεια, αλλά οι δύο αυτές λέξεις και ο διαχωρισμός μεταξύ τους ή η ταύτισή τους αποκαλύπτουν πάρα πολλά για το από πού προέρχεται κάποιος, τι πιστεύει και τι ακριβώς υπερασπίζεται. Αρχικά, σκέφτηκα ότι η διάκριση μπορεί να μην αφορά τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Πάντως, οι νομικοί που συνέταξαν το διάταγμα τη γνωρίζουν οπωσδήποτε, αφού γράφουν «όταν σχεδιάζονται ή υλοποιούνται διαφοροποιήσεις με βάση το φύλο, κάθε φορέας και όλοι οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι που δρουν με την επίσημη ιδιότητά τους θα χρησιμοποιούν τον όρο “sex” και όχι “gender” σε κάθε πολιτική και σε κάθε έγγραφο που αφορά με οποιονδήποτε τρόπο το κράτος». Επίσης, σημειώνουν ότι «το “sex” αναφέρεται στην αμετάβλητη βιολογική ταξινόμηση ενός προσώπου ως αρσενικού ή θηλυκού. Το “sex” δεν είναι συνώνυμο και δεν περιλαμβάνει την ιδέα της “ταυτότητας φύλου”».
Αφού αυτά αναγράφονται με σαφήνεια στο διάταγμα και με δεδομένο ότι αποκλείεται να μην υπάρχει πλήρης ενημέρωση του Τραμπ απ’ το επιτελείο του, προς τι η δήλωση «υπάρχουν μόνο δύο κοινωνικά φύλα», τη στιγμή που το σύνολο του εγγράφου αφορά το βιολογικό φύλο; Φταίει που το «gender» είναι πιο οικείο στους Αμερικανούς ψηφοφόρους από το «sex»; Φταίει που ο όρος «gender identity» τρεντάρει πολύ συχνά στο Twitter και έχει σαφείς συνδηλώσεις για τους πολέμιούς του; Ή πρόκειται για κλείσιμο ματιού για την έναρξη μιας σειράς πολιτικών που τελικά θα αφορούν τον εξοστρακισμό της έκφρασης του κοινωνικού φύλου;
Είναι άλλο να πεις «από σήμερα οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν επισήμως μόνο το βιολογικό φύλο» και εντελώς διαφορετικό να πεις «από σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι θεμιτή η έκφραση μόνο δύο κοινωνικών φύλων». Αφορά τη διαμόρφωση δύο εντελώς διαφορετικών πολιτικών, θίγει με διαφορετικό τρόπο τα διάφορα κεκτημένα δικαιώματα και αφορά διαφορετικά αντικείμενα.
Το διάταγμα, προς το τέλος του, περιλαμβάνει μια σειρά από δράσεις. Αυτές περιλαμβάνουν την επίσημη «κατάργηση» ορισμένων εγγράφων, όπως το «Εγχειρίδιο του Λευκού Οίκου για την Τρανς Ισότητα», το έγγραφο «Υποστηρίζοντας την Τρανς Νεολαία», ακόμη και το «Υποστηρίζοντας τους Ίντερσεξ Μαθητές: Ένα εργαλείο για μαθητές, οικογένειες και εκπαιδευτικούς» ή το «Αντιμετωπίζοντας την Παρενόχληση κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ Μαθητών: Ένα εργαλείο για μαθητές και οικογένειες».
Ελάτε να δούμε λίγο μαζί τι διαβάζουμε. Διαβάζουμε ένα εκτελεστικό διάταγμα που έχει τίτλο «Για την υπεράσπιση των γυναικών από την “εξτρεμιστική ιδεολογία του φύλου” και για την αποκατάσταση της βιολογικής αλήθειας στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση». Μέσα σε αυτό το έγγραφο υπάρχει σαφής διαχωρισμός του κοινωνικού και του βιολογικού φύλου. Η ανακοίνωση του Προέδρου ταυτίζει τις έννοιες που το ίδιο το έγγραφο ξεχωρίζει.
Στο τέλος του εγγράφου για την αποκατάσταση της «βιολογικής αλήθειας», καταργούνται επίσημα έγγραφα που αφορούν τη «βιολογική αλήθεια», όπως αυτό για τους ίντερσεξ μαθητές, των οποίων η συνθήκη είναι μια βιολογική πραγματικότητα. Στο ίδιο έγγραφο, καταργούνται επίσημα έγγραφα-πολιτικές για την προστασία των ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιών από παρενόχληση στο σχολικό περιβάλλον – ξαναλέω, στο έγγραφο που συντάχθηκε για την προστασία των γυναικών και την αποκατάσταση της «βιολογικής αλήθειας». Καταργούνται βοηθήματα που σχετίζονται με την προστασία των τρανς μαθητών, υποκειμένων των οποίων το κοινωνικό φύλο δεν ταυτίζεται με το βιολογικό.
Το έγγραφο αυτό «για την υπεράσπιση των γυναικών» τίθεται σε απόλυτη προτεραιότητα από μία κυβέρνηση ορισμένης ιδεολογίας και προσήμου. Ο ίδιος αυτός Πρόεδρος διόρισε τους δικαστές Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh και Amy Coney Barrett στο Ανώτατο Δικαστήριο, δημιουργώντας μια συντηρητική πλειοψηφία που οδήγησε στην ανατροπή της απόφασης της υπόθεσης «Roe Vs Wade», η οποία κατοχύρωνε ομοσπονδιακά το δικαίωμα στην έκτρωση. Μιλάμε για τον άνθρωπο που ανέσυρε το «Mexico City Policy», μια πολιτική που ουσιαστικά λέει ότι οι ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη συμβουλευτική για θέματα αναπαραγωγής δεν θα λαμβάνουν καμία χρηματοδότηση αν περιλαμβάνουν την έκτρωση στις δυνατότητες που δίνουν στα πρόσωπα που απευθύνονται σ' αυτές για βοήθεια. Για τον ίδιο άνθρωπο που έδωσε στις ασφαλιστικές και στην εργοδοσία νομική βάση για να αρνούνται την κάλυψη της αντισύλληψης λόγω ιδεολογικών και θρησκευτικών ενστάσεων. Αυτός ο άνθρωπος, στη νέα του θητεία, έχει ως πρώτη προτεραιότητα την «προστασία των γυναικών» από «την εξτρεμιστική ιδεολογία του φύλου».
Εσείς έχετε πειστεί;
Το έγγραφο αυτό είναι ένα τουρλουμπούκι εννοιών. Είναι νομικοφανές αλλά δεν είναι νομικό. Τα νομικά έγγραφα είναι σαφή. Ξέρουν τι θέλουν να πουν και ξέρουν τι γράφουν. Τα νομικά έγγραφα της προκοπής είναι αριστοτεχνήματα ακρίβειας – γι’ αυτό συντάσσονται από ανθρώπους που έχουν κόποις κτηθείσα νομική κατάρτιση. Κυρίως, τα νομικά έγγραφα είναι απαντητικά έγγραφα. Πας σ’ αυτά για να βρεις απαντήσεις σε ερωτήματα που προκύπτουν από δηλώσεις, προφορικότητες και ασάφειες.
Το συγκεκριμένο διάταγμα δημιουργεί ερωτήματα και δεν τα απαντά. Δημιουργεί υποψίες πρόθεσης που χρειάζονται πολιτικό συγκείμενο, δεν τις ξεκαθαρίζει. Δημιουργεί εντυπώσεις, χωρίς να μας επιτρέπει να είμαστε απόλυτα σίγουροι για το τι διαβάζουμε και τι σημαίνει αυτό που διαβάζουμε. Δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να εστιάσει εκεί ακριβώς που θέλει και να αναπαραγάγει το είδος της είδησης που θέλει.
Διαβάζω αυτό το έγγραφο σαν μια νομικοφανώς διατυπωμένη δικαιολογία· σαν τη βάση του «δεν είπα ακριβώς αυτό»· την αρχή του «η κυβέρνησή μου νοιάζεται έμπρακτα για τις γυναίκες»· την αρχή ενός κρατικού gaslighting που ισχυρίζεται ότι δρα προς όφελος του γυναικείου φύλου, τη στιγμή που του αφαιρεί κάθε δυνατότητα ελέγχου πάνω στην εγκυμοσύνη, την αναπαραγωγή και την αυτοδιάθεση. Το βρίσκω, εν ολίγοις, ένα έγγραφο με επαρκέστατη ποσότητα «αρσενικής ενέργειας».
Λασκαρίνα Λιακάκου - lifo.gr