Αναγκαιότητα η μετάβαση σε έναν καινοτόμο πρωτογενή τομέα

Της Χριστίνας Σταρακά, βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και υπεύθυνης κοινοβουλευτικών τομέων αγροτικής ανάπτυξης και ψηφιακής διακυβέρνησης του Κινήματος

Η πραγματικότητα ενός μεταβαλλόμενου κλίματος γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτή και επηρεάζει την γεωργία και τη δασοκομία όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλη την Ευρώπη. Ξηρασία, αλλαγές στη συχνότητα των βροχοπτώσεων, ακραία καιρικά φαινόμενα, ασθένειες, παράσιτα και αυξανόμενη εμφάνιση των δασικών πυρκαγιών επηρεάζουν την παραγωγικότητα των αγροκτημάτων και των δασών, την παραγωγή τροφίμων και τα εισοδήματα των αγροτών.

Η κλιματική έξυπνη γεωργία (CSA) που αποτελεί μια τακτική των Ηνωμένων Εθνών, για τα έτη 2022-2031 έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελώντας μέρος της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, με στόχο την επίτευξη τεσσάρων βελτιώσεων: καλύτερη παραγωγή, καλύτερη διατροφή, καλύτερο περιβάλλον και καλύτερη ζωή για όλους, χωρίς να μένει κανένας πίσω. Είναι μια προσέγγιση που βοηθά στην καθοδήγηση δράσεων για τη μετάβαση των συστημάτων αγροδιατροφής σε πιο πράσινες και ανθεκτικότερες στο κλίμα πρακτικές.

Η έξυπνη γεωργία περνάει μέσα από τη βιώσιμη αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας και των εισοδημάτων, την προσαρμογή και οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και τη μείωση ή/και εξάλειψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, όπου είναι δυνατόν. Αυτό που καθιστά πρακτική την κλιματική έξυπνη γεωργία είναι ότι λαμβάνει υπόψη πάντα το συγκεκριμένο πλαίσιο της δράσης, δηλαδή τους τοπικούς κοινωνικοοικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κλιματικούς παράγοντες.

Η Ελλάδα οφείλει να προστατέψει τον πρωτογενή τομέα της εστιάζοντας στην κλιματική αλλαγή μετριασμού και προσαρμογής μέσω μιας πιο αποτελεσματικής διαχείρισης και προστασίας των φυσικών πόρων και της βιοποικιλότητας. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να ενισχυθούν και να βελτιωθούν οι υπάρχουσες πρακτικές όσον αφορά τις καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες (όπως η αντικατάσταση της διαφοροποίησης των καλλιεργειών με αμειψισπορά). Η Ελλάδα διαθέτει 1,5 δισ. ευρώ για περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους, όπως η βιολογική γεωργία και οι εναλλακτικές μέθοδοι φυτοπροστασίας, με στόχο τη μείωση των φυτοφαρμάκων, την ενίσχυση των προστατευόμενων περιοχών της φύσης καθώς και την εξοικονόμηση νερού.

Για την προώθηση της καινοτομίας στον αγροδιατροφικό τομέα χρειάζεται παροχή τεχνογνωσίας και αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, με την παροχή σχετικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε παραγωγούς και ενθαρρύνοντας παράλληλα τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών παραγόντων (για παράδειγμα, ερευνητές και αγρότες). Επίσης πρέπει να δοθούν κίνητρα στους αγρότες να διατηρήσουν τις φάρμες τους σύγχρονες, επενδύοντας σε ψηφιακές τεχνολογίες για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων και πρακτικών.

Στη Ελλάδα υπάρχουν σήμερα λίγα παραδείγματα όπου εφαρμόζεται η έξυπνη γεωργία μέσω αισθητήρων, drones, τηλεπαρατήρησης και εξοπλισμού με δυνατότητα GPS για την παρακολούθηση και την παραμέτρηση της ανάπτυξης των καλλιεργειών, των συνθηκών του εδάφους και άλλων παραγόντων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρωτογενής τομέας παραγωγής αποτελεί πηγή εισοδήματος για ένα μεγάλο ποσοστό της χώρας καθώς και τα διδάγματα από τις πρόσφατες καταστροφές λόγω και της κλιμακούμενης κλιματικής κρίσης, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη να εφαρμοστεί η καινοτόμος γεωργία στο πλήρες πλαίσιό της, σε όλες τις αγροτικές περιοχές της πατρίδας μας.