του Γιώργου Βαρεμένου*

Ο προορισμός μου ήταν η επαρχία Τσιάπας και οι οργανωμένες από τον σουμπκομμαντάντε Μάρκος κοινότητες των αυτοχθόνων Ινδιάνων, με έναν σταθμό στην πόλη του Μεξικού. Σ’ αυτή την χαοτική μεγαλούπολη περπατούσα και νόμιζα ότι άκουγα τον ήχο των βημάτων μου, επηρεασμένος από τον άδικο χαμό του γιού του πρώην υπουργού κ. Γιαννίτση από έναν δεκαεπτάχρονο δολοφόνο, όχι μακρυά από το κέντρο της πόλης. Οι περισσότεροι επισκέπτες κατευθύνονταν στην περίφημη πλατεία με τον καθεδρικό ναό ή στον τόπο όπου μαζεύονται οι Μαριάτσι με τις κιθάρες και τα σομπρέρο τους. Εμένα τα βήματά μου με κατευθύνουν στο περίφημο μπλε σπίτι της Φρίντα Κάλο και τον απέριττου κάλλους κήπο του, όπου αισθάνεσαι ότι η ομορφιά της τέχνης μπορεί να συνυπάρχει με την πιο άγρια και βίαιη πλευρά της ζωής. Η Φρίντα είναι για την λατινική Αμερική, και όχι μόνο, ένα σύμβολο που ξεπερνάει κατά πολύ τα όρια της ζωγραφικής και της Τέχνης, για την οποία ο Πικάσο έλεγε ότι είναι ένα ψέμμα που οδηγεί στην αλήθεια. Σε όποιο μπαράκι, ακόμη και στην γειτονική, επίσης βίαιη από την εγκληματικότητα, Γουατεμάλα, έχει στον τοίχο φωτογραφίες της ή ρεπροντουξιόν των έργων της, εκεί καταλαβαίνεις ότι το μέρος έχει κάτι να σου πει. Μέσα στο μπλε σπίτι υπάρχει το λιτό κρεβάτι των μαρτυρίων της, από τους αφόρητους πόνους μετά από δεκάδες χειρουργικές επεμβάσεις που ακολούθησαν ένα ατύχημα, με την σκηνή του οποίου αρχίζει και η ταινία “Φρίντα”, με την Σάλμα Χάγεκ στον αντίστοιχο ρόλο.

Πάνω απ’ το κρεβάτι, κάποιες παραστάσεις της Φρίντα, που δείχνουν ότι η σχέση της με τον κομμουνισμό είχε πάρει μεταφυσικές διαστάσεις και ο Στάλιν ήταν μία θεότητα από την οποία προσδοκούσε να της βαλσαμώσει ακόμη και τις σωματικές της πληγές. Είναι γνωστή η σχέση και οι δύο γάμοι της Φρίντα με τον διάσημο, τότε, κομμουνιστή ζωγράφο και αθεράπευτα πολυγαμικό όν Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος έμοιαζε να θέλει να αποτινάξει κάποιον ζυγό με την πολιτική αλλά και με την τέχνη και την σεξουαλική επανάσταση. Οι πολλές σχέσεις του μπροστά στα μάτια της Φρίντα, οδήγησαν την έτσι κι αλλοιώς ιδιαίτερη ψυχολογία της σε μαιάνδρους, που πότε την ωθούσαν στην μοναξιά και πότε στην επιθυμία να πληρώσει τον Ριβέρα με το ίδιο νόμισμα.

Μέσα στο σπίτι και ανάμεσα στα προσωπικά της αντικείμενα νοιώθεις την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία η γυναίκα αυτή, ανεβαίνοντας έναν εξωτερικό και εσωτερικό Γολγοθά, οδηγήθηκε στην αυτοέκφραση και στην μετουσίωση της θύελλας των συναισθημάτων της σε έργα τέχνης, που άγγιξαν την κορυφογραμμή των αριστουργημάτων.

Η φήμη και η αύρα της στο διεθνές στερέωμα ξεπέρασαν κατά πολύ εκείνη  του Ντιέγκο Ριβέρα κι αυτό μοιάζει σαν μεταθανάτια εκδίκησή της προς εκείνον που έριξε, λόγω και φυσικής παρουσίας, την τεράστια σκιά του πάνω στην ύπαρξη της.

Πώς τά ‘φερε η ζωή από την φαντασίωση του Στάλιν να υποδεχθεί στο μπλε σπίτι και να συνάψει μία σύντομη ερωτική σχέση με τον εξόριστο Λέοντα Τρότσκι, άλλοτε ιδρυτή του Κόκκινου Στρατού!

Μετά την δολοφονία του Τρότσκι, με μία ορειβατική αξίνα, από τον αφοσιωμένο στον Στάλιν Ισπανό κομμουνιστή Ραμόν Μερκαντέρ, η Φρίντα και ο Ριβέρα τυλίχθηκαν με υποψίες, από τις οποίες ιστορικά απαλλάχθηκαν.

Βγαίνοντας στον σκιερό ήσυχο κήπο του μπλε σπιτιού, στοχάζεσαι ότι η Τέχνη είναι μία όαση στην ζωή, ικανή να λειάνει ακόμη και τις πιο κακοτράχαλες πλευρές της. Η Τέχνη δεν μπορεί να σώσει τον κόσμο, αλλά μπορεί να τον κάνει καλύτερο. Η Φρίντα είναι μία παληά φίλη που, όταν την συναντήσεις σ’ ένα γκράφιτι σε μία γωνία του Παλαιού Φαλήρου, δεν χρειάζεται να έχεις πάει στο μπλε σπίτι για να νοιώσεις ότι έχεις πιεί ένα ποτό μαζί της.

*  Ο  Γ. Βαρεμένος είναι βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας και αναπληρωτής τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.

agrinionews.gr