Τις ανησυχίες του τοπικού πληθυσμού, λόγω της καθίζησης του εδάφους στις Φυτείες του Δήμου Ξηρομέρου, όπου δημιουργήθηκε κρατήρας, έφερε στο επίκεντρο ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος.
Με ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Ν. Παπασταύρου και τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ιωάννη Κεφαλογιάννη, ο κ. Βελόπουλος αναφέρει:
Κύριοι Υπουργοί,
Όπως πληροφορηθήκαμε, πρόσφατα λόγω καθίζησης του εδάφους εντός της Δημοτικής Ενότητας Φυτειών Δήμου Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας δημιουργήθηκε κρατήρας, προκαλώντας τις ανησυχίες του τοπικού πληθυσμού. Οι δε ανησυχίες είναι έκδηλες και αυτονόητες, αφού η καθίζηση έλαβε χώρα δίπλα σε κατοικίες. Το εν λόγω γεωλογικό φαινόμενο, όπως ήταν αναμενόμενο, κινητοποίησε τις αρχές, προκειμένου να διαπιστώσουν τα αίτια της καθίζησης και να εκτιμήσουν το βαθμό επικινδυνότητας της γενικότερης κατάστασης.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
Προτίθεστε όπως μας ενημερώσετε για το αν τα τεχνικά κλιμάκια διαφόρων Φορέων, όπως επί παραδείγματι το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) ή η Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών (ΔΑΕΦΚ), διεξήγαγαν έρευνες κι αν ναι, σε ποια συμπεράσματα κατέληξαν και τι θα επακολουθήσει αυτών;
Σε απάντηση στην ερώτηση του κ. Βελόπουλου ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Κεφαλογιάννης αναφέρει:
Σε απάντηση του ανωτέρω μέσου κοινοβουλευτικού ελέγχου και καθ’ όσον αφορά τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας σας γνωρίζουμε ότι, ως προς την αντιμετώπιση του κινδύνου κατολισθήσεων, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.) έχει -ήδη από το έτος 2016- συνάψει Μνημόνιο Συνεργασίας (επικαιροποιήθηκε το έτος 2021) με το τότε Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) και νυν Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.), με αντικείμενο:
α. την παροχή υπηρεσιών Συμβούλου -μέσω της «Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης» της Ε.Α.Γ.Μ.Ε.- αμέσως μετά από σοβαρά Καταστροφικά Φαινόμενα γεωλογικής αιτιολογίας ή κατά τη διάρκεια εν εξελίξει σοβαρών καταστροφικών φαινομένων γεωλογικής αιτιολογίας (κατολισθήσεις, εδαφικές υποχωρήσεις, καθιζήσεις), είτε αυτά αποτελούν πρωτογενή φαινόμενα, είτε αποτελούν επαγόμενα φαινόμενα άλλων πρωτογενών γεωλογικών φαινομένων, όπως σεισμοί, ηφαιστειακές εκρήξεις κ.λπ., είτε αποτελούν επαγόμενα φαινόμενα ανθρωπογενών παρεμβάσεων, και
β. τη συνεργασία της Γ.Γ.Π.Π. και της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. ως Συμβούλου σε δράσεις ανάλυσης/ εκτίμησης του κινδύνου καταστροφών από φαινόμενα γεωλογικής αιτιολογίας (πλην σεισμών). Στο πλαίσιο αυτό, τα Αποκεντρωμένα Όργανα Πολιτικής Προστασίας (Περιφερειάρχης, Αντιπεριφερειάρχης, Δήμαρχος) δύνανται -σε περιπτώσεις συντελεσθέντος ή εν εξελίξει καταστροφικού φαινομένου γεωλογικής αιτιολογίας (κατολισθήσεις, εδαφικές υποχωρήσεις,
καθιζήσεις)- να αιτούνται προς την Γ.Γ.Π.Π. την αποστολή της Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης της Ε.Α.Γ.Μ.Ε., προκειμένου να προβεί σε τεχνικογεωλογική αναγνώριση, προς τον σκοπό της καταγραφής των φαινομένων και των επιπτώσεων τους, καθώς και της εκτίμησης της επικινδυνότητας για τις επηρεαζόμενες κατασκευές (κατοικίες, οδικό δίκτυο και συνωδά έργα).
Όσον αφορά στην Κοινότητα Φυτειών του Δήμου Ξηρομέρου και το γεωλογικό φαινόμενο που εκδηλώθηκε στην περιοχή, σας πληροφορούμε ότι ο Δήμος Ξηρομέρου απευθύνθηκε εγγράφως προς τη Γ.Γ.Π.Π. ζητώντας, αφενός την ενεργοποίηση του Μνημονίου συνεργασίας μεταξύ Ε.Α.Γ.Μ.Ε. και Γ.Γ.Π.Π., αφετέρου να ενημερωθεί σχετικά η Γενική Διεύθυνση Αποκατάσταση Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών (Γ.Δ.Α.Ε.Φ.Κ.), προκειμένου να στείλει μηχανικούς για έλεγχο τριών κατοικιών που γειτνιάζουν με το φυσικό φαινόμενο. Στο ανωτέρω πλαίσιο, για τη Κοινότητα Φυτειών του Δήμου Ξηρομέρου, η Γ.Γ.Π.Π. – κατόπιν σχετικού αιτήματος του Δήμου Ξηρομέρου- προέβη στην ενεργοποίηση του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ Ε.Α.Γ.Μ.Ε. και Γ.Γ.Π.Π., μέσω του οποίου η Ομάδα Άμεσης Παρέμβασης της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. μετέβη στην εν λόγω περιοχή για να πραγματοποιήσει αυτοψία και να συντάξει έκθεση τεχνικογεωλογικής εξέτασης κατολισθητικών φαινομένων, η οποία θα περιλαμβάνει συμπεράσματα σχετικά με την επικινδυνότητα του φαινομένου και τη ασφάλεια των επηρεαζόμενων κατασκευών (κατοικίες, οδικό δίκτυο και συνοδά έργα).
Στη συνέχεια, η Ε.Α.Γ.Μ.Ε. εξέδωσε σχετικό Έγγραφο με αντικείμενο «Πρόδρομα συμπεράσματα και προτάσεις σε συνέχεια της αυτοψίας στην Κοινότητα Φυτειών, του Δήμου Ξηρομέρου», στο οποίο αναφέρονται οι λόγοι που οδήγησαν στην εκδήλωση της εδαφικής υποχώρησης και του σχηματισμού καταβόθρας, και προτάθηκαν άμεσα μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου, καταλήγοντας ότι, αφού επανεξεταστεί το φαινόμενο, θα συνταχθεί έκθεση αποτελεσμάτων της αυτοψίας με προτάσεις αντιμετώπισης των φαινομένων που εκδηλώνονται στην περιοχή των Φυτειών.
Ο Δήμος Ξηρομέρου -σε συνέχεια του ανωτέρω Εγγράφου της Ε.Α.Γ.Μ.Ε.- απέστειλε σχετικό Έγγραφο στη Γ.Δ.Α.Ε.Φ.Κ., με το οποίο ζητούσε τη διενέργεια ελέγχου των επηρεαζόμενων κατοικιών. Η Γ.Δ.Α.ΕΦ.Κ. άμεσα απέστειλε κλιμάκιο μηχανικών για έλεγχο των κατοικιών που γειτνιάζουν με την καθίζηση και αναμένεται η επανεξέταση του φαινομένου από την Ε.Α.Γ.Μ.Ε. για τυχόν περαιτέρω ενέργειες.
Όσον αφορά στα ζητήματα που δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και προκειμένου να δοθεί μια σαφής και ολοκληρωμένη απάντηση επί των τεθέντων ερωτημάτων, αρμόδιο να σας ενημερώσει είναι το συνερωτώμενο Υπουργείο.
Παράλληλα σε σχετική απάντηση προχώρησε και ο Υφυπουργός, Νικόλαος Τσάφος αναφέροντας:
Σε απάντηση της σχετικής Ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων από τον Βουλευτή κ. Κυριάκο Βελόπουλο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κοινοποιούμε το με α.π. 7305/29-10-2025 έγγραφο της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών.
Τέλος σε απάντησή του προς τον Κ. Βελόπουλο, ο Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών – ΕΑΓΜΕ αναφέρει:
Σε απάντηση της ερώτησης κου Βελόπουλου Κυριάκου, Προέδρου Κόμματος, Βουλευτή Β3′ Νότιου Τομέα Αθηνών, αναφορικά με την καθίζηση του εδάφους εντός της Δημοτικής Ενότητας Φυτειών Δήμου Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας που οδήγησε στη δημιουργία κρατήρα, προκαλώντας τις ανησυχίες του τοπικού πληθυσμού, σας ενημερώνουμε ότι:
Η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) ανταποκρινόμενη άμεσα στα ανωτέρω αιτήματα, κατόπιν του εγγράφου της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας με αρ. πρ. Α4443/8-10-2025 και σε εφαρμογή του από 21-12-2021 Μνημονίου Συνεργασίας ΓΓΠΠ και ΕΑΓΜΕ, απέστειλε για αυτοψία τον Παναγιώτη Πάσχο, Δρ Γεωλόγο της Περιφερειακής Μονάδας Ηπείρου.
Η αυτοψία πραγματοποιήθηκε στις 7/10/2025 σε συνεργασία με το Δήμαρχο Ξηρόμερου και Τριανταφυλλάκη Ιωάννη και τους αντιδημάρχους και Πολύζο Βασίλειο και το Φλωρόπουλο Ιωάννη.
Ακολούθως συντάχθηκε έγγραφο προς την ενδιαφερόμενη Δημοτική Αρχή με τα πρόδρομα αποτελέσματα της ανωτέρω αυτοψίας (σχετ. [5]), στα οποία γίνεται περιγραφή των συνθηκών εκδήλωσης του φαινομένου και προτείνονται τα άμεσα προστασίας.
Στις 23/10/2025 έγινε νέα αυτοψία από την οποία διαπιστώθηκε ότι η φρεατοειδούς μορφής εδαφική υποχώρηση πληρώθηκε με ασβεστολιθικά υλικά όπως είχε προταθεί. Διεύρυνση ή επέκταση του φαινομένου δεν παρατηρήθηκε. Παράλληλα συντάσσεται έκθεση η οποία θα περιλαμβάνει περιγραφή των γεωλογικών συνθηκών της περιοχής εκδήλωσης της εδαφικής καταβύθισης και προτάσεις αντιμετώπισης από μελλοντική εκδήλωση ανάλογων φαινομένων.
Η λιθολογική ιδιαιτερότητα του γεωλογικού υποβάθρου της περιοχής δικαιολογεί τη συχνή εκδήλωση καταβυθίσεων. Πρόκειται για τα αποτελέσματα γεωλογικών φυσικών διεργασιών των οποίων η θέση, ο χρόνος και η έκταση των φαινομένων δεν μπορούν να προβλεφθούν. Είναι δυνατή όμως η εκτίμηση του δυνητικού κινδύνου εκδήλωσης ανάλογων αστοχιών με την εκτέλεση κατάλληλα προσανατολισμένων ερευνητικών εργασιών ώστε να προκύψουν τα απαραίτητα μέτρα ελαχιστοποίησης των συνεπειών ή/και αποτροπής της δραστηριοποίησης.
Σημειώνεται ότι η Ε.Α.Γ.Μ.Ε. έχει πραγματοποιήσει στην περιοχή του Δήμου Ξηρομέρου και στο παρελθόν ανάλογες αυτοψίες σε παρόμοια φαινόμενα (σχετ. [6,7,81). Για το σύνολο των περιπτώσεων αυτών προτάθηκαν αντίστοιχα μέτρα άμεσης αντιμετώπισης αλλά και προγράμματα περαιτέρω έρευνας.
Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
sinidisi.gr
