Τις προηγούμενες ημέρες, δύο ακόμα ονόματα προστέθηκαν στη μακρά μαύρη λίστα των θυμάτων της έμφυλης βίας για φέτος στη χώρα μας.
Μέσα σε λίγες ώρες, η 43χρονη Δώρα από το Αγρίνιο βρήκε τραγικό θάνατο από τον 30χρονο πρώην σύντροφο της που την πυροβόλησε εξ’ επαφής, ενώ η 41χρονη Γαρυφαλλιά κατέληξε υποκύπτοντας στα τραύματα από τον ξυλοδαρμό του 49χρονου πρώην συντρόφου της έπειτα από διαμάχη στην Πάτρα.
Οι τελευταίες δολοφονίες αυξάνουν τον αριθμό των γυναικοκτονιών στις 13 συνολικά για το 2024, όταν πέρυσι για όλο το 2023 οι γυναικοκτονίες ήταν 6. Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν όλοι οι δράστες έχουν φάκελο στην Αστυνομία και «ιστορικό» ενδοοικογενειακής βίας.
Όλα τα παραπάνω φέρνουν ξανά στο προσκήνιο τη σύγχρονη κοινωνική «γάγγραινα» που ονομάζεται έμφυλη βία καθώς και τα σοβαρά κενά του συστήματος προστασίας των θυμάτων της.
Η έμφυλη βία αποτελεί αρχικά ένα παγκόσμιο φαινόμενο με ιδιαίτερη αντοχή μέσα στον χρόνο καθώς και οδυνηρές προεκτάσεις. Οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται από αυτή, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Όλες οι γυναίκες μπορεί να την υποστούν, ανεξάρτητα από την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, την κοινωνική τάξη και την εθνικότητά τους. Η έμφυλη βία προκαλεί σωματικά, σεξουαλικά ή ψυχικά τραύματα, ενώ περιλαμβάνει οποιαδήποτε επιβλαβή πράξη κατά της αξιοπρέπειας και της ακεραιότητας των γυναικών τις οποίες καταδικάζει σε κοινωνική περιθωριοποίηση και ψυχολογική διάλυση, ενώ στο ακρότατο όριο της μπορεί να οδηγήσει σε γυναικοκτονία. Όταν μάλιστα οδηγείται στο έγκλημα, συνήθως έχουν προηγηθεί χρόνια σωματικής και ψυχικής κακοποίησης του θύματος.
Πρόκειται εξάλλου για μια βία που στηρίζεται σε βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γυναίκες υπόκεινται στην ανδρική εξουσία και μέσω της έμφυλης βίας ελέγχονται και σωφρονίζονται, ώστε να αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα κοινωνικά πρότυπα συμπεριφοράς. Είναι μια μάστιγα δυστυχώς που μας αποκαλύπτει με τον πιο σκληρό και οδυνηρό τρόπο μια από τις πιο σκοτεινές και θλιβερές όψεις της κοινωνίας και του κόσμου στον οποίο ζούμε, εκεί όπου οι γυναίκες ακόμα συνεχίζουν να παλεύουν με διακρίσεις, περιορισμούς και ανισότητες, τόσο στην επαγγελματική όσο και στην κοινωνική τους ζωή.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, καλούμαστε όλοι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να σπάσουμε αυτόν τον κύκλο της βίας, καθώς είναι προφανές ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί δεν αρκούν. Η αλλαγή που επιδιώκουμε δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ουσιαστικές πρωτοβουλίες, επένδυση στην εκπαίδευση και δημιουργία συνθηκών ίσων ευκαιριών.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι γνωστό ότι διεξάγεται ένας έντονος διάλογος στη νομική επιστήμη διεθνώς για τον όρο γυναικοκτονία. Σε κάθε περίπτωση, ο όρος είναι υπαρκτός και αυτό που θέλει να αποδώσει, το έχει ανάγκη η εποχή μας.
Έπειτα, απαιτείται η λήψη συντονισμένων μέτρων προστασίας από την Πολιτεία υπέρ των θυμάτων της έμφυλης βίας, όπως αρμόζει σε ένα κοινωνικό κράτος δικαίου. Τα θύματα αυτά πρέπει αρχικά να προσεγγίζονται από τα κρατικά όργανα με σεβασμό και να ενθαρρύνονται να καταγγέλλουν τα περιστατικά βίας που έχουν υποστεί. Έτσι, ώστε να πάψουν να ντρέπονται και να νιώθουν ένοχα και οι θύτες να μην έχουν καμία ανοχή, συγκάλυψη ή νομιμοποίηση των πράξεών τους. Παράλληλα, οι επαναλαμβανόμενες διαδικασίες «απόδειξης» της όποιας κακοποιητικής πράξης θα πρέπει να απλοποιηθούν.
Περαιτέρω, απαιτούνται ειδικές δράσεις για τις γυναίκες που έχουν επιβιώσει από άσκηση βίας εις βάρος αυτών και των παιδιών του, όπως π.χ. οικονομική στήριξη με τη μορφή επιδόματος για γυναίκες και παιδιά που δραπετεύουν από εστία ενδοοικογενειακής βίας, ενώ μια λύση θα ήταν και η παροχή νομικής βοήθειας, ιδιαίτερα για πρόσωπα περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων. Επίσης, χρειάζεται να ενισχυθούν και να αυξηθούν οι αρμόδιες δομές στήριξης με μόνιμο και κατάλληλο προσωπικό. Επιπρόσθετα, θα μπορούσε να συσταθεί μια δομή που θα παρέχει άμεσα φιλοξενία σε γυναίκες και παιδιά, μέχρις ότου επιλυθούν βασικά ζητήματα διαβίωσής τους, ενώ θα μπορούσαν να συγκροτηθούν και ολόκληρα δίκτυα προστασίας των θυμάτων έμφυλων εγκλημάτων. Ωστόσο, η προσπάθεια κατά της έμφυλης βίας δεν σταματά μόνο στο πολιτικό πεδίο. Ξεκινά από την οικογένεια, το σχολείο και κάθε κοινότητα. Γι’ αυτό, πρέπει να υπάρξει ένα συνολικό πολυεπίπεδο εκπαιδευτικό σχέδιο που θα καλλιεργήσει κουλτούρα μηδενικής ανοχής απέναντι στη βία, εκπαιδεύοντας τις επόμενες γενιές για τη σημασία του σεβασμού και της ισότητας.
Ο αγώνας για την εξάλειψη της έμφυλης βίας δεν είναι μόνο ένας στόχος. Είναι μια δέσμευση προς κάθε γυναίκα που αγωνίζεται να ζήσει με ασφάλεια και αξιοπρέπεια, ότι θα κάνουμε τα πάντα ώστε να οικοδομήσουμε μια κοινωνία όπου η βία κατά των γυναικών θα είναι απλά ένα σκοτεινό παρελθόν.
