Σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Κράτος Δικαίου είναι μία από τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Κράτος Δικαίου διασφαλίζεται μεταξύ άλλων με τη διαφάνεια, τη χρηστή διαχείριση, την αντιγραφειοκρατική και αποτελεσματική λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης και με τη διάκριση των εξουσιών.

Η διάκριση των εξουσιών στην Ελλάδα είναι κάτι που δυστυχώς υπονομεύεται από το ίδιο το Σύνταγμα, που δίνει τη δυνατότητα στην εκάστοτε κυβέρνηση να διορίζει την ηγεσία της Δικαιοσύνης. Μοιραία λοιπόν το World Εconomic Forum μας κατατάσσει στην 93 θέση παγκοσμίως ως προς την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Καλό λοιπόν είναι αυτό το στοιχείο να το έχουμε κατά νου, όσο βλέπουμε τα κόμματα στη βουλή να διαγκωνίζονται για το ποιος υπερασπίζεται καλύτερα την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.

Πως όμως η Δικαιοσύνη εξυπηρετεί τον πολίτη; Η Ελλάδα μετρά πάνω από 400 καταδίκες από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και βρίσκεται από καιρό στην πρώτη πεντάδα για πολύχρονες καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης ανάμεσα στις 47 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης. Με προ διετίας στοιχεία, περισσότερες από 1 εκατομμύριο υποθέσεις βρίσκονταν στα συρτάρια των δικαστηρίων της χώρας όλων των βαθμών.

Σχηματικά αξίζει να αναφερθεί για τη διοικητική δικαιοσύνη ότι στο Συμβούλιο της Επικρατείας εκκρεμούν σχεδόν 28.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης πέντε χρόνια. Στα Διοικητικά Εφετεία εκκρεμούν περισσότερες από 60.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τριάμισι χρόνια, ενώ στα Διοικητικά Πρωτοδικεία εκκρεμούν πάνω από 376.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης πέντε χρόνια. Στο Ελεγκτικό Συνέδριο εκκρεμούν περισσότερες από 30.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τρία. Αντίστοιχα είναι και τα στοιχεία για την πολιτική δικαιοσύνη: στον Άρειο Πάγο εκκρεμούν σχεδόν 2.700 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης ένα χρόνο, στα πολιτικά Εφετεία εκκρεμούν πάνω από 36.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τρία χρόνια, στα Πρωτοδικεία εκκρεμούν πάνω από 255.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τρία χρόνια, στις αστικές και τέσσερα χρόνια στις ποινικές υποθέσεις, ενώ στα Ειρηνοδικεία εκκρεμούν περισσότερες από 500.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τρία χρόνια, διάρκεια.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι από το 1997 μέχρι σήμερα, η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για υπερβολικές καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης από όλα τα δικαστήρια, πολιτικά, ποινικά και διοικητικά. Υπάρχει μάλιστα και ακραία υπόθεση για την οποία η χώρα μας καταδικάστηκε, γιατί καθυστέρησε η έκδοση απόφασης είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια!

Έχουμε να κάνουμε με μια διαρκή αρνησιδικία, αφού η απονομή της δικαιοσύνης ξεπερνά τα όρια της ανθρώπινης αντοχής. Διόλου τυχαία το ψηφιακό κράτος, απουσιάζει παντελώς από τη Δικαιοσύνη και στη σχετική κατάταξη του Συμβουλίου της Ευρώπης είμαστε στην κυριολεξία ο πάτος της Ευρώπης. Η κατάσταση αυτή πλήττει φυσικά τον πολίτη, αλλά και γενικότερα την οικονομία. Σύμφωνα με την Έκθεση DoingBusiness 2020 της Παγκόσμιας Τράπεζας η καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης για τους επιχειρηματίες είναι ένα από τα πέντε βασικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν στην Ελλάδα.

Όλα αυτά συνθέτουν ένα βαριά «τραυματισμένο» Κράτος Δικαίου. Μάλιστα αν λάβουμε υπόψη τις προσπάθειες χειραγώγησης της Δικαιοσύνης από το πολιτικό σύστημα της χώρας, τότε μάλλον μιλάμε για ένα «ανάπηρο» Κράτος Δικαίου, έρμαιο στην ανηθικότητα και την ανικανότητα  των περισσότερων κυβερνώντων διαχρονικά, αλλά και στα συμφέροντα των συντεχνιών.

Δημήτρης Παπαδάκης

sinidisi.gr