Του Γιώργου Καρβουνιάρη

Δημοσιογράφος, αν. Γραμματέας Τομέα Επικοινωνίας ΠΑΣΟΚ- Κινήματος Αλλαγής

Οι αποκαλύψεις του Νίκου Ανδρουλάκη δεν άγγιξαν απλώς ένα παραδοσιακό οικογενειακό έθιμο. Ξεσκέπασαν ένα δίκτυο σχέσεων που κάποιοι αξιοποίησαν συστηματικά για να πιέζουν, να εκβιάζουν και να κουκουλώνουν υποθέσεις. Οι σπασμωδικές αντιδράσεις της κυβέρνησης επιβεβαιώνουν την ουσία του προβλήματος: Το θέμα δεν είναι η κουμπαριά. Είναι η χρήση της.

Οι τελευταίες ημέρες ανέδειξαν κάτι βαθύτερο από μια τυπική πολιτική αντιπαράθεση. Αποκαλύφθηκε μια σχέση που χρησιμοποιήθηκε – σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της δικογραφίας – ως «διαβατήριο» για πιέσεις προς υπουργούς, παρεμβάσεις σε ελέγχους, «ραντεβού» με κρίσιμους κρατικούς παράγοντες, ακόμα και για την ευθεία απαίτηση απομάκρυνσης εισαγγελέα. Αυτά δεν είναι κοινωνικές σχέσεις. Είναι ωμά εργαλεία πολιτικής επιρροής.

Κι εκεί που θα περίμενε κανείς θεσμικές απαντήσεις, είδαμε το Μαξίμου να υποκρίνεται ότι «δεν υπάρχει κουμπαριά», λες και τα φωτογραφικά ντοκουμέντα είναι προϊόν φαντασίας. Το πανικόβλητο αφήγημα περί «αυριανισμού» προδίδει περισσότερο φόβο παρά βεβαιότητα. Αν δεν υπάρχει τίποτα μεμπτό, γιατί τόση αγωνία; Γιατί τέτοια οργανωμένη επίθεση σε όποιον τολμά να μιλήσει;

Ακόμη πιο αποκαλυπτική είναι η στάση συγκεκριμένων στελεχών. Δύο από τους πιο ένθερμους κατήγορους του Ανδρουλάκη συνδέονται επίσης με ανάλογες οικογενειακές σχέσεις: η Ντόρα Μπακογιάννη υπήρξε νονά του αδελφού του Παύλου Μαρινάκη. Το πρόβλημα δεν είναι η σχέση αυτή καθαυτή. Το ερώτημα είναι: πώς εξηγείται η ομόφωνη σπουδή κάποιων να υπερασπιστούν τον «Φραπέ» και να στραφούν κατά του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, όταν το ίδιο το κυβερνητικό αφήγημα προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σημασία τέτοιων δεσμών;

Το μοτίβο είναι πλέον ξεκάθαρο: Ο ένας κουμπάρος καλύπτει τον άλλον. Ο συγγενής απειλεί δημόσια τον Ανδρουλάκη με χυδαίες αναρτήσεις. Μέσα σε αυτό το σκοτεινό σκηνικό, εμφανίζονται και άλλοι «Ξυλούρηδες» να μιλούν για «γάμους και πανηγύρια» όταν «σβήσουν τα φώτα». Ποιος είναι αυτός ο κόσμος που θεωρεί φυσιολογικό να απειλεί αρχηγό κόμματος; Με ποια αίσθηση ασυλίας το πράττει; Και, κυρίως, με πόσα κυβερνητικά στελέχη διασταυρώνονται αυτές οι «οικογενειακές» γραμμές;

Στην Ελλάδα του 2025, το τρίπτυχο «συγγένεια – εξουσία – ρουσφέτι» έχει ξεφύγει από τη σφαίρα του γραφικού και αγγίζει τα όρια του οργανωμένου μηχανισμού. Δεν είναι τυχαίο ότι με παρόμοιους δεσμούς λειτουργούσε ιστορικά η Μαφία. Όχι επειδή η οικογένεια είναι «κακό», αλλά επειδή οι άρρηκτοι δεσμοί διευκόλυναν την Ομερτά. Ο ένας δεν μιλούσε για τον άλλον. Ο ένας κάλυπτε τον άλλον. Κι έτσι, τίποτα δεν έβγαινε στο φως.

Αυτό ακριβώς το απόστημα θέλησε να σπάσει ο Ανδρουλάκης. Κι αυτό ενόχλησε όσους έχουν επενδύσει σε ένα σύστημα άτυπων ρόλων και «οικογενειακών εξυπηρετήσεων» εντός της εξουσίας. Δεν ήταν μια απλή καταγγελία. Ήταν η αποδόμηση ενός μηχανισμού.

Η κυβέρνηση δεν ενοχλήθηκε από την αποκάλυψη, αλλά από την τόλμη της σύνδεσης με την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα είναι ότι γύρω από το Μαξίμου έχουν συσσωρευτεί δίκτυα ανθρώπων που νιώθουν ότι μπορούν να σηκώνουν τηλέφωνα, να απαιτούν, να απειλούν και να παρακάμπτουν θεσμούς, επειδή διαθέτουν «δεσμό». Όχι ικανότητα. Όχι αξιοκρατία. Δεσμό.

Αν κάτι απέδειξε αυτή η υπόθεση, είναι ότι το πολιτικό σύστημα χρειάζεται βαθιά αποσυμφόρηση από τέτοιες εξαρτήσεις. Η διαφάνεια δεν είναι χτύπημα στην οικογένεια. Είναι χτύπημα στην αδιαφάνεια. Ο Ανδρουλάκης έφερε στο φως έναν τρόπο λειτουργίας που δεν ταιριάζει σε ευρωπαϊκή δημοκρατία, αλλά σε κλειστά κυκλώματα νομής της εξουσίας.

Το κεντρικό ερώτημα παραμένει αμείλικτο: Θέλουμε θεσμική Πολιτεία ή Πολιτεία κουμπάρων; Οι αντιδράσεις της κυβέρνησης δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στη σωστή πλευρά της σύγκρουσης. Η μάχη κατά του σκοτεινού δικτύου επιρροής δεν είναι προσωπική υπόθεση του Ανδρουλάκη. Είναι πολιτικό καθήκον απέναντι σε μια κοινωνία που ζητά, επιτέλους, καθαρούς λογαριασμούς.