Προφορική εντολή από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου έχει δοθεί προς τους διοικητές στις δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο να αποχωρήσουν όσοι αιτούντες των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί έως τις 14 Μαΐου.
Το γεγονός έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στους πληθυσμούς που διαμένουν στις δομές, εφόσον οι πρόσφυγες και οι απορριφθέντες σε πολλές περιπτώσεις φτάνουν και το 50% του πληθυσμού που φιλοξενείται. Παράλληλα, σε αρκετές δομές διαμένουν για χρόνια προσφυγικές οικογένειες ή γυναίκες μόνες με παιδιά τα οποία πηγαίνουν σχολείο και θα βρεθούν από τη μια μέρα στην άλλη στον δρόμο χωρίς δίχτυ προστασίας. Όσον αφορά τους αιτούντες των οποίων η αίτηση έχει απορριφθεί, αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία επιστροφής, αν και η σχετική νομοθεσία από την Ε.Ε. βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο πρότασης της Κομισιόν και δεν έχει περάσει από το Ευρωκοινοβούλιο.
Αξίζει να τονιστεί ότι, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, στις δομές φιλοξενίας επιτρέπεται να διαμένουν μόνο οι αιτούντες άσυλο, για τους οποίους υπάρχει η υποχρέωση στέγασης, σίτισης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων. Ωστόσο, εδώ και αρκετά χρόνια παραμένουν και πρόσφυγες, ιδιαίτερα οι πιο ευάλωτοι, εφόσον μόνο σποραδικά και με πολλές δυσκολίες έχουν λειτουργήσει προγράμματα ένταξης και στήριξης, τα οποία δεν μπορούν να καλύψουν όλο τον πληθυσμό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη Βουλή στις 4 Μαρτίου 2025 από το υπουργείο Μετανάστευσης, ο συνολικός αριθμός φιλοξενουμένων σε όλες τις δομές της χώρας δεν ξεπερνά τους 27.100, ενώ οι συνολικές διαθέσιμες θέσεις είναι 35.103. Μάλιστα το πρώτο τρίμηνο του 2025 οι ροές ήταν μειωμένες κατά 27% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο της προηγούμενης χρονιάς. Εφόσον οι υφιστάμενες δομές σε όλη τη χώρα έχουν διαθέσιμες θέσεις σε περίπτωση που λόγω καλοκαιριού αυξηθούν οι ροές, είναι απορίας άξιο για ποιο λόγο το υπουργείο Μετανάστευσης αποφάσισε να εκδιώξει τους πρόσφυγες με κίνδυνο να προκύψει κοινωνικό πρόβλημα.
Από την πλευρά του υπουργείου, που επισήμως δεν έχει δώσει γραπτώς την εντολή προς τους διοικητές, προβάλλεται η κατεύθυνση της μείωσης του αριθμού των μεταναστών που βρίσκονται στην Ευρώπη, κυρίως όσων δεν έχουν αναγνωριστεί ως πρόσφυγες και άρα θα πρέπει να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους.
Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι το θέμα της επιστροφής των Αιγυπτίων που βρίσκονται παράνομα στην Ελλάδα συζητήθηκε στην πρόσφατη επίσκεψη του Αιγύπτιου προέδρου στην Ελλάδα. Ομως, όσον αφορά τους πρόσφυγες είναι πολύ πιθανό να προκύψει κοινωνικό πρόβλημα όταν οικογένειες με παιδιά βρεθούν από τη μια μέρα στην άλλη να αναζητούν κατοικία και σίτιση.
Το 2024 κατατέθηκαν 73.684 αιτήματα ασύλου και αναγνωρίστηκαν ως πρόσφυγες 39.823 άτομα. Αντιστοίχως το πρώτο τρίμηνο του 2025 κατατέθηκαν 15.394 αιτήματα ασύλου, εκ των οποίων το 51,8% κρίθηκε θετικά, έλαβε δηλαδή άσυλο. Mόνο τον τελευταίο χρόνο και το πρώτο τρίμηνο του 2025, σχεδόν 50.000 άτομα έχουν λάβει προσφυγικό προφίλ στην Ελλάδα και κάποιοι από αυτούς έχουν ταξιδέψει σε άλλα κράτη-μέλη προς ανεύρεση εργασίας. Ενας σημαντικός πληθυσμός παραμένει στη χώρα και χρειάζεται υποστήριξη προκειμένου να μη βρεθεί σε πλατείες και πεζοδρόμια, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν.
