Φωτό: Είσοδος του ΕΛΑΣ στο Αγρίνιο ανα τριάδες.

γράφει ο Παντελής Μέλιος

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

«Ο ΣΚΑΛΟΥΜΠΑΚΑΣ»

Σχόλιο με αφορμή τον δημόσιο διάλογο για την επέτειο απελευθέρωσης του Αγρινίου από τους Γερμανούς.

«Δυστυχώς αυτή την περίοδο της Λαϊκής Αυτοδιοίκησης ο Δήμος Αγρινίου ακόμα δεν την έχει τιμήσει, ως οφείλει. Μετά από αίτημα μας το όνομα του Θανάση Κακογιάννη δόθηκε σε έναν κάθετο δρόμο της οδού Καρπενησίου, αλλά εκκρεμεί ακόμα το αίτημα μας για λήψη απόφασης από το δημοτικό συμβούλιο, έτσι ώστε να φιλοτεχνηθεί το πορτραίτο του και να αναρτηθεί μαζί με τα πορτραίτα των άλλων εκλεγμένων δημάρχων στην αίθουσα του Δημοτικού συμβουλίου.»

Το απόσπασμα προέρχεται από ανακοίνωση του Ανυπότακτου Αγρινίου με αφορμή την απελευθέρωση της πόλης από τον Γερμανικό  ζυγό. Ο ισχυρισμός που θα υποστηρίξουμε στο παρόν σχόλιο είναι ότι και αυτή η πρωτοβουλία όπως και προηγούμενες της συγκεκριμένης παράταξης εντάσσεται στον κύκλο του ιστορικού αναθεωρητισμού και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση πολιτική τιμή στον Λαικοδημοκράτη Δήμαρχο Κακογιάννη και στο ΕΑΜικό κίνημα.

Ονοματοδοσίες , τιμές και πολιτικός συμβολισμός.

Η πρακτική αλλαγής ονομασιών δρόμων , η ανάδειξη ιστορικών προσωπικοτήτων μεσα στην συγκυρία έχει επιλεχτεί και στο παρελθόν του αριστερού κινήματος ,  αλλα και πρόσφατα από την Κυβέρνηση και την ηγεσία του Υπουργείου πολιτισμού. Ο διορισμός του περιβόητου Λιγνάδη στη διοίκηση του Εθνικού Θεάτρου συνοδεύτηκε απο ονοματοδοσία αίθουσας και πίνακα της Ε. Παπαδάκη που εκτελέστηκε ως δοσίλογος τις πρώτες μέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας. Σηματοδότησε αυτή η πρωτοβουλία μια απόπειρα ρεβάνς της ΝΔ. απέναντι στην αριστερή ηγεμονία στη νεοελληνική τέχνη.

Μεταπολίτευση

Τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης υπήρξε αυτή η πρακτική της αλλαγής ονομασίας δρόμων και πανεπιστημιακών αιθουσών με κινηματικούς όρους. Μικρές διαδηλώσεις προέβαιναν σε αυτό τον ακτιβισμό σε συνθήκες υπαρκτού ακόμα χουντικού παρακράτους. Ηταν μια μέθοδος αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις καταστολής και τις φασιστικές ομάδες. Και βεβαια μια μορφή μάχης των ιδεών που έρχονταν να επισφραγήσει την πραγματική εργατική νεολαίστικη και λαική αντεπίθεση μετά τον 7ετη γύψο. Δεν απευθύνονταν στους θεσμούς ή στον όλο πολιτικό κόσμο , αλλα στους αγωνιστές ,στον ενεργό εργαζόμενο και σπουδαστή ,να δράσει αποφασιστικά προς την αποχουντοποίηση. Μέσα από  την μαζική δράση εκείνα τα 3-5 πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης , χτίστηκε ενας ευνοικότερος συσχετισμός για την εργασία στη χώρα. Χτίστηκαν συνδικάτα , φοιτητικοί σύλλογοι , ηττήθηκε ο φόβος του χωροφύλακα. Αυτές τις διεργασίες σηματοδοτούσαν  οι ακτιβισμοί αυτού του τύπου.

ΠΑ.ΣΟ.Κ

Μετά την εκλογή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία οι ονοματοδοσίες και οι αλλαγές στους συμβολισμούς του δημόσιου λόγου πήραν μαζική και θεσμική μορφή. Αναγνωρίζεται η Εθνική αντίσταση και η κεντροαριστερά και η κομ. αριστερά διεκδικούν τη δική τους θέση στην επίσημη αφήγηση του κράτους. Στην πραγματικότητα έχουμε συμπύκνωση των αγώνων εναντίον της Χούντας και  του Καραμανλισμού της Μεταπολίτευσης , σε μια μεγάλη δέσμη φιλολαικών μέτρων .Στην πραγματική «Πρώτη φορά αριστερά» 81 μέχρι 85 οπότε ενέσκηψε το πρώτο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα με επικεφαλής τον Σημίτη που σηματοδοτεί το πραγματικό τέλος της Μεταπολίτευσης.

 Αυξήσεις μισθών ,θεσμική προστασία των εργαζομένων, περιορισμός της δράσης του ξένου παράγοντα στη χώρα που εκφράστηκε ακόμα και με απελάσεις διπλωματών. Ο Αντρέας Παπανδρέου πέθανε ως persona non grata για το κράτος των ΗΠΑ.

Και σε αυτή την ιστορική φάση οι ονοματοδοσίες και οι συμβολισμοί τους λογοδοτούσαν  σε κοινωνικές διεργασίες ,σε υπερίσχυση του λαικού παράγοντα ,σε ένα πραγματικό κοινωνικό υποκείμενο που διαμόρφωνε τον κοινωνικό συσχετισμό υπερ της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Σε κάθε περίπτωση ήταν και παραμένουν επιλογές ισχύος των κοινωνικών και πολιτικών στρατοπέδων που διεκδικούν να αφηγηθούν την ιστορία του έθνους από τη δική τους σκοπιά.

Να ζητάει κανείς από τη Δεξιά και τις πιο καθαρές μορφές αντιλαικής διαχείρισης την διάσωση της μνήμης του αριστερού κινήματος , αποτελεί παγκόσμια και ιστορική πρώτη.

και στο προκείμενο…

Ας δούμε πρώτα απ όλα σε ποιόν απευθύνεται η πρόταση του Ανυπότακτου Αγρινίου. Ποιος καλείται να την υλοποιήσει. Ο χειρότερος ίσως κοινωνικός συσχετισμός από ιδρύσεως κράτους και σίγουρα η χειρότερη σύνθεση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγρινίου στην ιστορία του. Με την κεντροαριστερά να εχει πλέον έναν σύμβουλο και την κομ. Αριστερά άλλον έναν. Με την συντριπτική πλειοψηφία υπο τον έλεγχο της Δεξιάς και της ( ας πούμε) κεντροδεξιάς. Με το Δημοτικό Συμβούλιο να εφαρμόζει εδώ και δεκαετίες την πλέον αντιδραστική και αντιλαική πολιτική.

Πως θα την υλοποιήσει ; γραφειοκρατικά , θεσμικά σε επίπεδα ασφυξίας , με τον λαικό παράγοντα απόντα.

Ένα θλιβερό Μνημόσυνο Σκαλούμπακων.

Θα γύρναγε στον τάφο του ο « Άνθιμος¨» της Κατοχής  Κακογιάννης εάν γνώριζε ότι οι σφαγείς του λαικού εισοδήματος , η πολιτική βάση του Μνημονίου , οι ολετήρες της εθνικής και λαικής κυριαρχίας , ανέλαβαν να τον τιμήσουν. Ότι τον έκαναν κάθετη  στην Καρπενησίου, αλλα εκκρεμεί το κάδρο του.

Η εκλογή του από τον ΕΑΜ ικό κόσμο και υπο την καθοδήγηση της Κυβέρνησης του Βουνού . δεν συνιστά μια εναλλακτική στον Καλλικράτη όπως επισημαίνει η ανακοίνωση του Ανυπότακτου Αγρινίου. Προσεγγίζει την προσβολή νεκρού να παρουσιάζεται η Λαική Δημοκρατία ως αυτοδιοικητική δομή. Η ΕΑΜ ική εξουσία είχε στο πρόγραμμα της την εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας και τον εργατικό έλεγχο ακόμα και στη μεσαία και μικρή επιχείρηση. Στο Αγρίνιο ο Κακογιάννης επέβαλε φόρο 20% στα ελαιοτριβεία ώστε να ενισχυθούν τα συσσίτια και αύξησε τα ενοίκια των καταστημάτων στο εμπορικό κέντρο για τους ίδιους λόγους. Δηλαδή περιόρισε την ‘’αγορά’. Πως ; με την ισχύ του λαού και με τα όπλα του ΕΛΑΣ. Η Λαική Δημοκρατία ήταν μια εναλλακτική στον καπιταλισμό της εποχής τους , άμεσα συνδεδεμένη με την ύπαρξη του σοσιαλιστικού κόσμου. Η εκλογή Κακογιάννη με τον ένοπλο λαό να κυριαρχεί στην ύπαιθρο ήταν μια απόπειρα βαθιάς καθεστωτικής αλλαγής ,της μοναδικής κοινωνικής επανάστασης στην ιστορία του νεοελληνικού κρατιδίου. Δεν χωρά στα ράφια της αστικής δημοκρατίας ιδίως σε συνθήκες στρατηγικής υποχώρησης της εργασίας.

τα πολιτικά παρελκόμενα

Η ιστορική μνήμη είναι μέγεθος πολιτικό. Είναι πολιτικός ευνουχισμός της να αποσπάται η Λαική Αυτοδιοίκηση από το κοινωνικό και πολιτικό της περιεχόμενο. Να μετατρέπεται σε κοινή περιουσία και καταγωγή του όλου πολιτικού συστήματος. Να παρουσιάζεται ως κάτι ανάλογο με τα «δημοψηφίσματα» της « κοινωνίας των πολιτών». Να κατατίθεται ως ομόλογο στην τράπεζα των επαγγελματιών εκπροσώπων.

Το έχουμε ξαναδεί με τη μετατροπή της επετείου της δολοφονίας των 120 σε Δημοτικό δρώμενο. Με την έωλη συζήτηση για τη σφαγή των Εβραίων του Βραχωρίου σε συντονισμό με την παγκοσμιοποιητική αμφισβήτηση του εθνικού κράτους και τη σιωνιστική αφήγηση. Ένα στίγμα αντισημιτισμού  στην εθνική παλιγγενεσία που ξεχνά να αναφέρει ότι η ολιγομελής κοινότητα εκ του ρόλου της στην Οθωμανική διοίκηση κρατούσε δέσμια με χρέη τη φτωχολογιά του κάμπου.

Ο ιστορικός αναθεωρητισμός έχει συν τοις άλλοις και αυτό τον ρόλο. Να λειάνει τις γωνίες της ιστορικής μνήμης , να απολογηθεί , να βάλει την μαζική επαναστατική δράση σε κάποιο σκονισμένο ντουλάπι των θεσμών της αστικής δημοκρατίας. Να εργαλειοποιήσει την ιστορία των αγώνων ως λιπαντικό της ενσωμάτωσης.

Η παρακαταθήκη της ΕΑΜικής εμπειρίας και της Λαικής Αυτοδιοίκησης ανα τη χώρα , αναβιώνει στους αγώνες του σήμερα ενάντια στην ακρίβεια , τον πόλεμο , την καταστροφή του περιβάλλοντος , στο πλευρό των φτωχών και των μειονοτήτων. Στη σοσιαλιστική προοπτική του τόπου , της χώρας και του κόσμου.

Τιμής ένεκεν να αναφέρουμε τους συμμετέχοντες απο την Αιτ νία στην Εθνοσυνέλευση στις Κορυσχάδες Ευρυτανίας , με σκοπό τη συγκρότηση της κυβέρνησης του Βουνού ,την κεφαλή της πανελλαδικής Αυτοδιοίκησης , της δυαδικής εξουσίας απέναντι σε αυτή των Αρχών Κατοχής και των δοσιλογικών κυβερνήσεων.

-Κώστας Καζατζής πολιτικός μηχανικός (Αγρίνιο), 

-Τάσος Πετρίδης  καπνεργάτης π. πρόεδρος εργατικού κέντρου Αγρινίου (Αγρίνιο),

-Θάνος Κακογιάννης δικηγόρος (Αγρίνιο),

-Αναστάσιος Ακρίδας δικηγόρος π. βουλευτής Προοδευτικών (Καφαντάρη) (Θέρμο),

-Γαλανόπουλος Δημήτριος δικηγόρος (Μακρυνεία),

-Στέλιος Μασμανίδης εργολάβος (Ναυπακτία),

-Παντελής Καρασεβδάς στρατηγός, π. βουλευτής κόμματος Φιλελευθέρων και Ολυμπιονίκης (Βάλτος- Αμφιλοχία) και Κώστας Σαλταούρας 

-Βασίλης Τσέλιος ιατρός, καπετάνιος του 2/39 Συντάγματος ΕΛΑΣ (Ξηρόμερο),

-Μακρυκώστας Κώστας γιατρός και Γιάννης Τσέκος ιδ. Υπάλληλος (Μεσολόγγι).

Υ.Γ Ο Παναγιώτης Σκαλούμπακας (1918 - 5 Ιανουαρίου 2010) ήταν ανώτατος αξιωματικός του Εθνικού Στρατού, γνωστός κυρίως για τη βίαιη δράση του ως διοικητής τάγματος επί των στρατευμένων-κρατουμένων στον Οργανισμό Αναμορφωτηρίων Μακρονήσου, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου