Για χιλιετίες, οι άνθρωποι προσπαθούν να επεκτείνουν τη διάρκεια της ζωής μας όσο πιο πολύ γίνεται. Έχουμε δοκιμάσει άφθονα σκευάσματα, συμπληρώματα διατροφής, θεραπείες με ενέσεις και χάπια, κόλπα νηστείας και βότανα.
Πρόσφατα, δισεκατομμυριούχοι όπως ο Larry Page, ο Mark Zuckerberg και ο Jeff Bezos επένδυσαν τεράστια ποσά σε εταιρείες βιοτεχνολογίας όπως η Altos Labs, η Juvenescence και η Unity Biotechnology, οι οποίες επιδιώκουν την αναζήτηση μακροζωίας μέσω της αναζωογόνησης των κυττάρων και της πρόληψης ασθενειών.
Μέχρι στιγμής, το μεγαλύτερο διάστημα που έχει ζήσει ποτέ κάποιος είναι 122 χρόνια. Αλλά αυτό μπορεί να είναι στο κατώτερο άκρο του δυνητικού μας ορίου.
Ακόμα κι αν ζούσατε σε μια φούσκα χωρίς ασθένεια ή κίνδυνο, το σώμα σας θα εξακολουθούσε να αντιμετωπίζει φθορά καθώς αντλεί αίμα, πέπτει την τροφή και εκτελεί όλες τις απαραίτητες λειτουργίες για την επιβίωση.
Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η κοινωνία σήμερα είναι η κλιματική αλλαγή. Αυτή η εταιρεία έχει δεσμευτεί να το αντιμετωπίσει έως το 2050.
Όσο μεγαλώνετε, τόσο περισσότερος χρόνος θα χρειαζόταν για να «δουλέψει» το σώμα σας για να αντιμετωπίσει αυτή τη φθορά, επειδή η γήρανση γίνεται στα κύτταρα και στο DNA μας. Όλα αυτά σημαίνει ότι οι ιστοί σας χάνουν σταδιακά την ικανότητα να αυτοθεραπεύονται, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες και δυσλειτουργία.
Μια μελέτη πρότεινε ότι ο χρόνος ανάρρωσης του ανθρώπινου σώματος διπλασιάζεται κάθε 15 χρόνια — έτσι ένας μώλωπας που χρειάστηκε μία εβδομάδα για να επουλωθεί στα 40 μπορεί να χρειαστούν δύο εβδομάδες στην ηλικία των 55 ετών. Τελικά, το ανθρώπινο σώμα χάνει όλη την ανθεκτικότητά του, οπότε όποια οστά ή ιστοί σπάνε μείνε σπασμένος. Μόλις πάρα πολλά μέρη του σώματος δυσλειτουργούν, πεθαίνεις.
Οι ερευνητές δεν συμφωνούν απαραίτητα στο μέγιστο όριο για το πότε συμβαίνει αυτό. Κάποιοι έχουν προτείνει 115 χρόνια, άλλοι 130 χρόνια. Μια από τις πιο πρόσφατες μελέτες που ανέλυσε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι οι άνθρωποι χάνουν κάθε ανθεκτικότητα κάποια στιγμή μεταξύ 120-150 ετών!
Το μεγάλο ερώτημα είναι: Τι θα γινόταν αν μπορούσαμε να επιβραδύνουμε αυτή τη φθορά, ή ακόμα καλύτερα, να την αποτρέψουμε εντελώς; Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι με τις ιατρικές εξελίξεις, η μέση ανθρώπινη διάρκεια ζωής δεν έχει φυσικό όριο.
Ας ρίξουμε μια ματιά στη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο, τι μας εμποδίζει από μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και τις ομάδες ερευνητών που θέλουν να κατανοήσουν και ενδεχομένως να αντιστρέψουν τη διαδικασία γήρανσης.
Η κυτταρική γήρανση είναι ένα από τα πιο διάσημα θέματα. Απεικόνιση επιβλαβών κυττάρων με κόκκινο χρώμα ανάμεσα σε υγιή σε πράσινο. Η κυτταρική γήρανση είναι όταν ένα κύτταρο σταματά να αναπαράγεται αλλά δεν πεθαίνει.
Όταν συμβεί αυτό, ορισμένα γηρασμένα κύτταρα μετατρέπονται σε καταστροφικά ζόμπι, που επιπλέουν και απελευθερώνουν φλεγμονώδεις χημικές ουσίες που βλάπτουν τα υγιή κύτταρα, συμπεριλαμβανομένων των βλαστοκυττάρων – τους «επιδιορθωτές» του σώματός σας που βοηθούν στην αντικατάσταση κατεστραμμένου ή σπασμένου ιστού. Αλλά δεν είναι όλα τα γηρασμένα κύτταρα κακά.
Ορισμένα γηρασμένα κύτταρα εκκρίνουν χημικές ουσίες που βοηθούν στην αποκατάσταση των πληγών, είπε ο Paul Robbins, αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου για τη Βιολογία της Γήρανσης και του Μεταβολισμού και της Ομάδας Ιατρικής Ανακάλυψης για τη Βιολογία της Γήρανσης στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα.
Εταιρείες όπως η Life Biosciences και η Unity Biotechnology αναπτύσσουν επί του παρόντος φάρμακα που ονομάζονται senolytics για να περιέχουν και να καταστρέφουν μόνο τα «κακά» γηρασμένα κύτταρα στο σώμα σας. Ορισμένα πειραματικά φάρμακα μπορεί ακόμη και να αποτρέψουν τη γήρανση των κυττάρων εξαρχής.
Αλλά μέχρι στιγμής, κανείς δεν έχει καταλάβει πώς να αποτρέψει ή να εξαλείψει εντελώς τα επιβλαβή γηρασμένα κύτταρα…
Μέχρι την ηλικία των 60 ετών, το ανθρώπινο σώμα – ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό σύστημα – δυσκολεύεται να καθαρίσει τα επιβλαβή γηρασμένα κύτταρα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση που προκαλεί βλάβη και αποτυχία ιστού, είπε ο Robbins.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η βιολογική ηλικία – πόσο χρονών είναι τα κύτταρα και οι ιστοί σας – είναι καλύτερος προγνωστικός δείκτης της διάρκειας ζωής σας από τη χρονολογική σας ηλικία ή πόσα χρόνια ζείτε.
Ένας κοινός τρόπος με τον οποίο οι επιστήμονες εκτιμούν τη βιολογική ηλικία είναι να μετρούν τα τελομερή σε ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Τι είναι τα τελομερή; Eιδικοί προστατευτικοί σχηματισμοί που “σφραγίζουν” τις δυο άκρες των χρωματοσωμάτων για να προστατεύσουν το DNA από τη φθορά, που συμβαίνει τόσο κατά τις κυτταρικές διαιρέσεις όσο και σε άλλες περιπτώσεις που δημιουργείται βλάβη στο DNA (π.χ. σε φάσεις οξειδωτικού stress).
Όταν γεννιέστε, τα τελομερή σε ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού, που ονομάζονται λευκοκύτταρα, μπορεί να έχουν μεταξύ 7.000 και 11.600 ζεύγη βάσεων. Μόλις αυτό το μέγεθος συρρικνωθεί στα 5.000 ζεύγη βάσεων, διατρέχετε υψηλό κίνδυνο επικείμενου θανάτου, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Αλλά άλλη έρευνα έχει βρει ότι μερικοί άνθρωποι που ζουν πάνω από 100 έχουν στην πραγματικότητα τελομερή που γίνονται μεγαλύτερα κάθε χρόνο, όχι μικρότερα. Αυτό οδήγησε ορισμένους επιστήμονες να ερευνήσουν τρόπους για να μιμηθούν αυτή τη διαδικασία ανάκτησης τελομερών σε νεότερα άτομα.
Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στη βλάβη του DNA και στην κυτταρική γήρανση είναι η μεθυλίωση του DNA – όταν μόρια που ονομάζονται ομάδες μεθυλίου προσκολλώνται σε ορισμένα τμήματα των γονιδίων σας για να διαχειριστούν τη συμπεριφορά τους.
Ανάλογα με την τοποθεσία, οι ομάδες μεθυλίου μπορεί να εμποδίσουν τα γονίδια από την ενεργοποίηση ή να ενισχύσουν τη γονιδιακή δραστηριότητα όπου είναι απαραίτητο. Γενικά, η μεθυλίωση του DNA μειώνεται καθώς μεγαλώνετε, κάτι που μπορεί να επιτρέψει την ενεργοποίηση λάθος γονιδίων.
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, μερικοί από τους μεγαλύτερους περιορισμούς της ανθρώπινης ζωής είναι τα μικροσκοπικά μιτοχόνδρια στα κύτταρά σας. Αυτές οι μικροσκοπικές δομές παράγουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας ενός κυττάρου, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση, αλλά δημιουργεί επίσης υποπροϊόντα που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες.
Εταιρείες βιοτεχνολογίας όπως η Altos Labs εργάζονται σε έναν τρόπο πρόληψης αυτών των ασθενειών αναζωογονώντας τα κύτταρα και αναιρώντας τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει το οξειδωτικό στρες. Η εταιρεία ελπίζει ότι με την επαναφορά των κυττάρων σε μια υγιέστερη, νεότερη κατάσταση, θα μπορούσε να ενισχύσει τη μακροζωία.
