Άρνηση πραγματικότητας είναι η ψυχογενής συγκρουσιακή κατάσταση, που εκδηλώνεται σε συνθήκες stress και εμποδίζει το υποκείμενο να αναγνωρίσει μια δυσάρεστη κατάσταση. Με τον όρο Gaslighting στην ψυχολογία, περιγράφεται η μέθοδος που αξιοποιούν χειριστικοί επικοινωνιακοί μηχανισμοί επιδιώκοντας τη βαθμιαία παραμόρφωση της αίσθησης της πραγματικότητας.
Η πρώτη περίπτωση είναι μια νεύρωση που έχει ρίζες στην βρεφική ηλικία και παρατηρείται συχνότατα στον ελληνικό πληθυσμό που για δεκαετίες γαλουχήθηκε μέσα σε μια «φαντασιακή πραγματικότητα» οικογενειακού και θεσμικού προστατευτισμού. Όταν είναι περιορισμένης διάρκειας, μεμονωμένη και αυθόρμητη, λειτουργεί ρυθμιστικά, δίνοντας στο υποκείμενο τον απαραίτητο χρόνο προσαρμογής στη νέα απειλητική πραγματικότητα. Όταν όμως αυτή εκδηλώνεται συνδυαστικά με την επίδραση εξωτερικών χειρισμών που αλλοιώνουν την εικόνα του προβλήματος, τότε το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό για το σύνολο της κοινότητας.
Ένας τέτοιος εκρηκτικός συνδυασμός ψυχογενών και εξωτερικών επιδράσεων εκδηλώνεται και σήμερα, μπροστά στην ανάγκη περιορισμού των ατομικών ελευθεριών για την αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης. Οι Έλληνες ξεπερνώντας την πρώτη άρνηση του κινδύνου, προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ ατομικού συμφέροντος και κοινωνικής ανάγκης. Η αντιπολίτευση του τόπου από την άλλη, επιχειρεί να επιβάλλει μια παράλληλη πραγματικότητα των μαθηματικών της στατιστικής και της ερμηνείας του δικαίου, διαστρεβλώνοντας συστηματικά την αλήθεια.
Αναφέροντας ένα δείγμα αυτών των ιδιαίτερων «στατιστικών», η Πορτογαλία εμφανίζεται να τα πηγαίνει καλύτερα από την Ελλάδα, όταν από τον Ιούνιο που τέθηκε ως το σημείο αναφοράς, αυτή έχει 1.164 θανάτους ενώ εμείς μόνο 516(!) Στην ερμηνεία του δικαίου, τα πράγματα ξεφεύγουν ακόμη περισσότερο. Η επιβολή του lockdown παρουσιάζεται ως μια κατάσταση μη αναγκαία μπροστά στην ανάγκη προστασίας των συντεχνιακών συμφερόντων που πλήττει. Προτείνεται δηλαδή να μπει σε κίνδυνο η δημόσια υγεία μέσω του χειρισμού της επαγγελματικής ανασφάλειας των πολιτών, αγνοώντας προκλητικά τους γενικούς και ειδικούς περιορισμούς που προβλέπει το Σύνταγμα σε μια έκτακτη κατάσταση, σύμφωνα με τους οποίους προκρίνεται το δικαίωμα της προστασίας της ανθρώπινης ζωής έναντι αυτού της προστασίας της εργασίας.
Του Άκη Ροδίτη
sinidisi.gr
