Οι προσπάθειες του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Σταρμερ για να συνάψει μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ κινδυνεύουν λόγω των έντονων επιφυλάξεων από τις ΗΠΑ αναφορικά με την ελευθερία του λόγου που επικρατεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε σημείο πο μια τέτοια συμφωνία θεωρέιται απίθανο να υπογραφεί σύντομα.
Σε ένα άκρως ασυνήθιστη κίνηση το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται ότι «ανησυχεί για την ελευθερία της έκφρασης στο Ηνωμένο Βασίλειο» σε σχέση με την υπόθεση μιας ακτιβίστριας η οποία διώκεται εξαιτίας της θέσης της κατά των αμβλώσεων.
Το Στέιτ Ντιπαρτμεντ δήλωσε ότι «παρακολουθεί» την περίπτωση της Livia Tossici-Bolt, η οποία διώχθηκε επειδή κρατούσε μια πινακίδα κοντά σε μια κλινική αμβλώσεων στο Bournemouth διαμαρτυρόμενη για τις αμβλώσεις. Η ετυμηγορία για την υπόθεση αναμένεται την Παρασκευή.
Το υπουργείο Εξωτερικών, των ΗΠΑ, συνήθως δεν σχολίαζε τις εσωτερικές πολιτικές μιας άλλης χώρας.
Ερωτηθείσα για τα σχόλια, μια πηγή που γνωρίζει τις εμπορικές διαπραγματεύσεις είπε στην Telegraph ότι «δεν πρέπει να υπάρχει ελεύθερο εμπόριο χωρίς ελευθερία λόγου», μια στάση που θεωρείται ότι έχει γίνει σημείο διαμάχης μεταξύ των δύο εθνών.
Ο Στάρμερ προσπαθεί να συνάψει εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ από τότε που ανέλαβε την εξουσία.
Ωστόσο, η βρετανική κυβέρνηση δηλώνει προετοιμασμένη για τους από καιρό υποσχεμένους παγκόσμιους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι αναμένεται να τεθούν σε ισχύ την Τετάρτη, καθώς οι ελπίδες για μια συμφωνία εξασθενούν πριν από την «Ημέρα Απελευθέρωσης» του προέδρου των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ επιβεβαίωσε την Κυριακή ότι οι δασμοί θα πλήξουν «όλες τις χώρες», ωθώντας τις αγορές σε πτώση.
Σε ανακοίνωσή του, το τμήμα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε:
«Οι σχέσεις ΗΠΑ-ΗΒ μοιράζονται έναν αμοιβαίο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες.
“Ωστόσο, όπως είπε ο Αντιπρόεδρος Vance, ανησυχούμε για την ελευθερία της έκφρασης στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι σημαντικό το Ηνωμένο Βασίλειο να σέβεται και να προστατεύει την ελευθερία της έκφρασης».
Τον περασμένο μήνα, ο κ. Βανς είπε στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου ότι φοβόταν ότι «η ελευθερία του λόγου στη Βρετανία και σε ολόκληρη την Ευρώπη βρίσκεται σε υποχώρηση».
Έσοδα 600 δισ.$ για τις HΠΑ από τους δασμούς
Έσοδα της τάξης των 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων προβλέπει το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ σε διάστημα 12 μηνών από τους αμοιβαίους δασμούς και δασμούς αυτοκινήτων.
Οι αμοιβαίοι δασμοί (25%) στοχεύουν χώρες με υψηλότερους δασμούς σε προϊόντα των ΗΠΑ, με στόχο την εξισορρόπηση του εμπορίου, ενώ οι δασμοί αυτοκινήτων επικεντρώνονται στην προστασία των αμερικανικών βιομηχανιών όπως τα αυτοκίνητα και οι ημιαγωγοί, ως μέρος της οικονομικής στρατηγικής του Τραμπ «Πρώτα η Αμερική».
Αυτή η δασμολογική πολιτική ακολουθεί τις προηγούμενες εμπορικές ενέργειες του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων των δασμών 2018-2019 σε εισαγωγές 380 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που τώρα έχουν επεκταθεί σε πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, με δυνατότητα να φθάσουν τα 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια εάν οι εξαιρέσεις για τον Καναδά και το Μεξικό λήξουν τον Απρίλιο του 2025.
Η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα ανακοίνωσαν κοινή απάντηση σε αυτούς τους δασμούς στις 31 Μαρτίου 2025, μετά τον πρώτο οικονομικό διάλογο τους σε πέντε χρόνια, με στόχο την ενίσχυση του περιφερειακού εμπορίου και των αλυσίδων εφοδιασμού, σηματοδοτώντας μια αλλαγή στη δυναμική του εμπορίου της Ανατολικής Ασίας.
Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι δασμοί λειτουργούν ως φόρος για τους καταναλωτές των ΗΠΑ, με το Tax Foundation να υπολογίζει ετήσια αύξηση φόρου 200-300 $ ανά νοικοκυριό, συν 0,4% μείωση του ΑΕΠ και απώλεια 309.000 θέσεων εργασίας πριν από τα ξένα αντίποινα.Τα αντίποινα βρίσκονται ήδη σε κίνηση, με τον Καναδά να σχεδιάζει εμπορικά μέτρα κατά των αμερικανικών δασμών για τα αυτοκίνητα που έχουν οριστεί για τις 3 Απριλίου 2025 και η ΕΕ να απειλεί με παρόμοιες απαντήσεις, ενδεχομένως να κλιμακωθεί σε ευρύτερο εμπορικό πόλεμο.
Την απάντησή τους ετοιμάζουν οι εταίροι της Ουάσινγκτον ενόψει της ανακοίνωσης νέων δασμών από τον Τραμπ
Οι οικονομικοί εταίροι των Ηνωμένων Πολιτειών ετοιμάζουν την απάντησή τους εν όψει της αυριανής ανακοίνωσης επιβολής νέων δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ που υπόσχεται να είναι «καλός», αφήνοντας να πλανάται η αμφιβολία σχετικά με τις διαστάσεις της νέας αυτής φάσης του εμπορικού του πολέμου.
«Δεν θέλουμε αναγκαστικά να λάβουμε μέτρα αντιποίνων», αλλά «διαθέτουμε ένα στέρεο σχέδιο για να το πράξουμε αν είναι αναγκαίο», προειδοποίησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Τα αντίμετρά μας έχουν κοστολογηθεί και αναλυθεί: για παράδειγμα, πώς θα αντιδρούσαμε σε έναν δασμό 10% ή πώς θα αντιδρούσαμε σε έναν δασμό 25%», συνόψισε ο υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων της Ταϊβάν Κουό Γιου-χουέι. «Ολα τα σενάρια έχουν αναλυθεί και αξιολογηθεί για να βρεθούν οι κατάλληλες απαντήσεις».
Ορισμένοι δοκιμάζουν τον κατευνασμό ελπίζοντας ότι θα εξαιρεθούν, όπως το Βιετνάμ που ανακοίνωσε μείωση των δασμών σε σειρά προϊόντων.
Η Ιαπωνία ανακοίνωσε τη δημιουργία εκατοντάδων «γκισέ παροχής συμβουλών» που θα συνδράμουν τις επιχειρήσεις συνεχίζοντας παράλληλα τις προσπάθειες για να επιτύχει εξαίρεση.
Το Λονδίνο εργάζεται «πυρετωδώς για μια οικονομική συμφωνία ως προς την οποία έχουμε σημειώσει ταχεία πρόοδο αλλά είναι πιθανόν να υπάρξουν δασμοί», δήλωσε σήμερα ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ.
Στο μεταξύ, ο Τραμπ δεν ανοίγει τα χαρτιά του, ούτε καν για την ώρα της ανακοίνωσης. Ορισμένα αμερικανικά μέσα προβλέπουν πανηγυρική ανακοίνωση από το Λευκό Οίκο μαζί με τα μέλη της κυβέρνησής του.
«Θα είμαστε πολύ καλοί», διαβεβαίωσε ο Τραμπ υποσχόμενος πάντως ότι η ανακοίνωσή του θα επιτρέψει την «αναγέννηση» της Αμερικής.
Οι άλλες χώρες «επωφελήθηκαν από εμάς και εμείς θα είμαστε πολύ καλοί σε σχέση με ό,τι μας έχουν κάνει», επανέλαβε διαβεβαιώνοντας ότι οι αμερικανικοί δασμοί θα είναι «χαμηλότεροι» και σε ορισμένες περιπτώσεις «πολύ χαμηλότεροι» από αυτούς που έχουν επιβάλει άλλες χώρες.
Ο Τραμπ κάνει λόγο για «αμοιβαίους» δασμούς αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ θα φορολογήσουν τα προϊόντα με τον ίδιο τρόπο που η χώρα από την οποία προέρχονται φορολογεί τα αμερικανικά προϊόντα.
Τα ασιατικά και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, που έκαναν βουτιά τη Δευτέρα, ανέκαμψαν κατά τη σημερινή συνεδρίαση, αλλά οι επενδυτές βρίσκονται στην αναμονή.
Τι λέει η δημοσκόπηση
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε σε επτά ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατά το διάστημα από 6 έως 24 Μαρτίου, η πλειονότητα των ερωτηθέντων υποστηρίζουν την ιδέα των αντιποίνων επί των αμερικανικών προϊόντων.
Πέραν των αντιποίνων, οι επιθέσεις της Ουάσινγκτον κατά του ελευθέρου εμπορίου ωθούν τα κράτη σε στρατηγικές συμπράξεις που θα αυξήσουν το βάρος τους απέναντι στην πρώτη οικονομική δύναμη στον κόσμο.
Κατά τη διάρκεια του σαββατοκύριακου, Πεκίνο, Τόκιο και Σεούλ ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις με στόχο τη συνομολόγηση συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι από την πλευρά τους εξέφρασαν την πρόθεση ενίσχυσης των σχέσεων με τον Καναδά.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ αύξησε ήδη τους δασμούς σε ορισμένα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ. Έβαλε στο στόχαστρο τα προϊόντα που προέρχονται από την Κίνα, μέρος των προερχομένων από το Μεξικό και τον Καναδά, τον χάλυβα και το αλουμίνιο ανεξαρτήτως προέλευσης. Έπεται, από την Πέμπτη 04H01 GMT, η επιβολή επιπλέον δασμών 25% επί των αυτοκινήτων που δεν κατασκευάζονται στις ΗΠΑ, καθώς και επί των εξαρτημάτων που χρησιμοποιούνται στη συναρμολόγηση αυτοκινήτων στη χώρα.
«Θα φορολογήσουμε τις χώρες που συναλλάσσονται εμπορικά με τη δική μας και μας παίρνουν θέσεις απασχόλησης, τον πλούτο μας, παίρνουν πολλά πράγματα εδώ και πολλά χρόνια. Έχουν πάρει τόσα πολλά από τη χώρα μας, τόσο φίλοι όσο και εχθροί. Και ειλικρινά, οι φίλοι ήταν συχνά πολύ χειρότεροι από τους εχθρούς», επέμεινε ο Τραμπ καθώς ανακοίνωνε επιπλέον δασμούς επί των αυτοκινήτων.
Το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εισάγουν περισσότερο από όσο εξάγουν είναι μία από τις έμμονες ιδέες του Τραμπ. Θέλει να πιστεύει ότι οι άλλες χώρες καταχρώνται την πρόσβαση στην αμερικανική αγορά χωρίς οι ίδιες να είναι το ίδιο ανοικτές.
Πιστεύει επίσης ότι οι εμπορικοί φραγμοί δεν είναι μόνο τελωνειακοί, όπως στην Κίνα και την Ινδία, αλλά επίσης ρυθμιστικοί. Βάζει επίσης στο στόχαστρο τα εγχώρια φορολογικά καθεστώτα στις ευρωπαϊκές χώρες θεωρώντας ότι το επίπεδο των τοπικών ΦΠΑ είναι υπερβολικά υψηλό.
Ο Λευκός Οίκος περιμένει σημαντικά έσοδα από τα μέτρα αυτά. Αμερικανός αξιωματούχος διαβεβαίωνε τους δημοσιογράφους ότι οι νέοι δασμοί θα αποφέρουν «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, ίσως και χίλια εκατομμύρια δολάρια» ετησίως.
Με αυτά ο Τραμπ λογαριάζει να χρηματοδοτήσει εν μέρει τη μείωση των φόρων που σχεδιάζει για τους Αμερικανούς διατηρώντας, στη θεωρία, το σύστημα συνταξιοδότησης και υγείας για τους ηλικιωμένους, καθώς και τις αμυντικές δαπάνες.
Κατά τη λογική του, η αύξηση των τιμών που θα προκληθεί από την αύξηση των δασμών θα ισοφαριστεί από την αύξηση της αγοραστικής δύναμης χάρη στη μείωση των φόρων, αλλά και την πτώση του κόστους της ενέργειας λόγω της φιλικής προς τα ορυκτά καύσιμα πολιτικής του.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του πανεπιστημίου του Yale, ο λογαριασμός που θα κληθούν να πληρώσουν τα αμερικανικά νοικοκυριά μπορεί να είναι επώδυνος: προβλέπεται απώλεια άνω των 2.700 δολαρίων κατά μέσον όρο, ή και 3.000 δολαρίων, αν οι εταίροι των ΗΠΑ απαντήσουν στους δασμούς της Ουάσινγκτον.
