Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών, με την κυβέρνηση να κηρύττει τετραήμερο εθνικό πένθος για τον θάνατό του.
Η κήρυξη εθνικού ή δημόσιου πένθους αποτελεί έναν τρόπο απόδοσης μεταθανάτιων τιμών σε διακεκριμένους πολίτες, τέως αρχηγούς κράτους ή πρωθυπουργούς καθώς και θύματα φυσικών καταστροφών ή πολύνεκρων δυστυχημάτων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που κηρύσσεται δημόσιο ή εθνικό πένθος στη χώρα μας. Ιδιαίτερα, δε, την τελευταία πενταετία έχει υπάρξει άλλες πέντε φορές ανάλογη κατάσταση.
Ωστόσο, στην περίπτωση του Κώστα Σημίτη είναι η πρώτη φορά που κηρύσσεται 4ήμερο εθνικό πένθος.
Μετά το 1974, η αυστηρή διάκριση μεταξύ εθνικού και δημόσιου πένθους έχει πάψει να υφίσταται στην πράξη, ενώ η απόδοση τιμών μέσω κήρυξης πένθους έχει επεκταθεί σε διακεκριμένους πολίτες και θύματα πολύνεκρων καταστροφών ή δυστυχημάτων. Η κήρυξη εθνικού ή δημόσιου πένθους συνήθως συνδυάζεται με την τέλεση της κηδείας δημοσία δαπάνη και με την απόδοση τιμών.
Πότε έχει κηρυχθεί δημόσιο πένθος στην Ελλάδα
- Τον Ιούνιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος.
- Τον Ιούλιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Παρθενίου Γ΄ Αλεξανδρείας, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος.
- Τον Απρίλιο του 1998, έπειτα από τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (10, 11, 12, 13 Απριλίου).
- Τον Νοέμβριο του 2002, έπειτα από τον θάνατο του Μιχαήλ Στασινόπουλου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος.
- Τον Σεπτέμβριο του 2004, έπειτα από τον θάνατο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ΄, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος (13, 14, 15 Σεπτεμβρίου).
- Τον Ιανουάριο του 2008, έπειτα από τον θάνατο του Μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (28, 29, 30, 31 Ιανουαρίου).
- Τον Μάιο του 2017, έπειτα από τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (29, 30, 31 Μαΐου & 1 Ιουνίου).
- Τον Δεκέμβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο του Καρόλου Παπούλια, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (26, 27, 28 & 30 Δεκεμβρίου).
- Τον Φεβρουάριο του 2022, έπειτα από τον θάνατο του Χρήστου Σαρτζετάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (3, 4, 5 & 7 Φεβρουαρίου).
Πότε έχει κηρυχθεί δημόσιο πένθος στην Ελλάδα
- Τον Μάρτιο του 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος.
- Τον Απρίλιο του 1998, έπειτα από τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος.
- Τον Σεπτέμβριο του 2001, έπειτα από τις Επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η 14η Σεπτεμβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
- Τον Αύγουστο του 2005, έπειτα από το Αεροπορικό δυστύχημα της Helios, η 16η Αυγούστου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
- Τον Αύγουστο του 2007, έπειτα από τις εκτενείς πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα.
- Τον Νοέμβριο του 2017, έπειτα από τις φονικές πλημμύρες της Δυτικής Αττικής.
- Τον Ιούλιο του 2018, έπειτα από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Αττικής, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (24, 25, 26 Ιουλίου).
- Τον Σεπτέμβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (2, 3, 4 Σεπτεμβρίου).
- Τον Οκτώβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά, η 27η Οκτωβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
- Τον Μάρτιο του 2023, έπειτα από την μετωπική σύγκρουση δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (1, 2 και 3 Μαρτίου).
- Τον Ιούνιο του 2023, έπειτα από το πολύνεκρο ναυάγιο με πρόσφυγες και μετανάστες ανοιχτά της Πύλου,[60] κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (14, 15 και 16 Ιουνίου).
