ΕΡΩΤΗΣΗ
Αθήνα, 12/4/2024
Του: Βιλιάρδου Βασίλειου, Βουλευτή Β1' Βορείου Τομέα Αθηνών
ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Τον κ. Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Την κ. Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
ΘΕΜΑ: «Μη πλήρης η απλοποίηση στις διεκπεραιώσεις των διοικητικών διαδικασιών μέσω της ψηφιοποίησης»
Κυρία και κύριοι Υπουργοί,
Μεγάλη εντύπωση μας έκαναν, τόσο μια ανάρτηση χρήστη Μέσου Μαζικής Δικτύωσης του Διαδικτύου, όσο και σχόλια επισκεπτών επί της τελευταίας, όπου αναδεικνύεται, πως το φαινόμενο της γραφειοκρατίας στην χώρα μας, αντί να βελτιωθεί με τις νέες τεχνολογίες, μάλλον επιδεινώθηκε, με αποτέλεσμα να «στραγγαλίζονται» όσες επιχειρήσεις έχουν απομείνει. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στα ανωτέρω κείμενα πως τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μία «βίαιη» ψηφιοποίηση πολλών διαδικασιών, η οποία, όμως, εξαντλείται, κυρίως, στην επαφή του πολίτη ή της κάθε επιχείρησης με την αρμόδια δημόσια Υπηρεσία ή στην υποβολή δικαιολογητικών, χωρίς να προεξοφλείται η ορθή ολοκλήρωση της εκάστοτε συναλλαγής. Για την ολοκλήρωση των διεκπεραιώσεων μιας διοικητικής διαδικασίας, όπως παρατηρεί ο ανωτέρω σχολιαστής, απαιτείται, σε επόμενο χρόνο από το εκάστοτε αίτημα, εργασία κάποιου υπαλλήλου, η οποία, συνήθως, είτε λόγω φόρτου εργασίας, είτε λόγω έλλειψης προσωπικού της οικείας δημόσιας Υπηρεσίας, καθυστερεί. Αποτέλεσμα είναι η όλη «ψηφιοποίηση» να συνδυάζεται συχνά με απαράδεκτες καθυστερήσεις και να δημιουργεί προβλήματα στους συναλλασσόμενους, ως μη όφειλε. Ο ανωτέρω συντάκτης της Διαδικτυακής ανάρτησης σε Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως και κάποιοι σχολιαστές της, παρέθεσαν, προς συγκεκριμενοποίηση των ισχυρισμών τους, κάποια απλά παραδείγματα, ως εξής:
(α) Σε περίπτωση που ένας πολίτης επιθυμεί να κάνει διακοπή της ατομικής του επιχείρησης, υποβάλει ψηφιακά το αίτημα διακοπής, αλλά η αρμόδια δημόσια Υπηρεσία καθυστερεί να το περατώσει, συχνά για μήνες. Μέχρι τότε, όμως, ο εν λόγω πολίτης συνεχίζει να χρεώνεται ασφαλιστικές εισφορές, που γίνονται ληξιπρόθεσμες οφειλές.
(β) Επιχείρηση που αλλάζει το νόμιμο εκπρόσωπό της, κατόπιν ψηφιακού αιτήματος, ομοίως, επί μήνες, μη ικανοποιούμενου του σχετικού αιτήματος, δεν μπορεί να έχει νομιμοποίηση στις τράπεζες, οπότε, δυσκολεύεται να κάνει συναλλαγές.
(γ) Ξένοι επενδυτές, όταν συμβαίνει να χρηματοδοτούν εγχώρια Ανώνυμη Εταιρεία και προχωρούν σε αύξηση κεφαλαίου, νομίζουν ότι εξαπατούνται, όταν τους ανακοινώνεται από τους Έλληνες μετόχους ότι, για να ολοκληρωθεί η διαδικασία, πρέπει να καταβληθεί ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου. Προς τούτο, σημειωτέο, έχει υποβληθεί αίτημα ψηφιακά στην αρμόδια υπηρεσία (ΦΑΕ) και προκύπτει διάστημα αναμονής μηνών, προκειμένου να ολοκληρωθεί η σχετική πληρωμή και να ολοκληρωθεί η ως άνω διαδικασία.
(δ) Το τελευταίο διάστημα, επιχειρείται να επιβληθεί βίαια μία ψηφιακή τυπολατρική επαναφορά παλαιών γραφειοκρατικών συστημάτων τύπου ΚΒΣ με τα περίφημα ηλεκτρονικά βιβλία «myDATA». Η προαναφερθείσα πρακτική έχει επιφέρει στις επιχειρήσεις σημαντικό κόστος σε εξοπλισμό, αναβαθμίσεις σε υπάρχουσες και νέες εφαρμογές λογισμικού. Το σημαντικότερο, δαπανώνται άπειρες ανθρωποώρες (σημαντικό κόστος που συχνά παραβλέπεται), προκειμένου να γνωρίζει η ΑΑΔΕ, σε πραγματικό χρόνο, δεδομένα, τα οποία θα δηλώνονταν, ούτως ή άλλως, στις ετήσιες φορολογικές δηλώσεις. Εδώ, συμβαίνει το τραγελαφικό, για παράδειγμα, οι τράπεζες να εκδίδουν τιμολόγιο για κάθε μία προμήθεια 0,10 λεπτών του ευρώ που χρεώνουν σε έξοδα συναλλαγών, για το οποίο κάθε επιχείρηση πρέπει να κάνει διπλή εγγραφή στα λογιστικά βιβλία της. Αποτέλεσμα είναι, μία καταγραφή των μηνιαίων τραπεζικών εξόδων εκεί που απαιτούσε μία εγγραφή στα εν λόγω βιβλία, πλέον, απαιτεί είκοσι ή και πολλαπλάσιες.
(ε) Η ψηφιακή κάρτα εργασίας προβλέπει ότι, μικρή επιχείρηση που απασχολεί έναν εργαζόμενο σε ένα εμπορικό υποκατάστημα πρέπει να τον βάλει να σκανάρει τον εαυτό του (το QR code του), κατά την είσοδο και έξοδό του από την εργασία του.
(Στ) Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, αν και οι εν λόγω συσκευές, τεχνικά, δεν προορίζονταν να συνδεθούν. Αποτέλεσμα αυτής της υπερβολής είναι να παρατηρούμε καταστάσεις τραγελαφικές, όπως είναι η διενέργεια συναλλαγών που δεν υποστηρίζονται, π.χ. εξόφληση με κάρτα σε συναλλαγή χονδρικής. Στην τελευταία περίπτωση η ΑΑΔΕ έδωσε οδηγία να εκδίδεται λιανική απόδειξη (προφανώς εικονική) και μετά να εκδίδεται πιστωτική απόδειξη λιανικής. Όμως, η σύνδεση POS/ταμειακών μηχανών είναι στην πραγματικότητα άχρηστη, αφού, η ΑΑΔΕ γνωρίζει, τόσο τις χρεώσεις των POS (τα στοιχεία αποστέλλονται στις τράπεζες και είναι διαθέσιμα στην ΑΑΔΕ), όσο και τις χρεώσεις των ταμειακών μηχανών, οι οποίες είναι ήδη συνδεδεμένες και διαβιβάζουν τις πωλήσεις σε πραγματικό χρόνο. Επομένως, μία απλή αντιπαραβολή των δεδομένων αυτών, θα αποκάλυπτε πιθανή αναντιστοιχία εισπράξεων/τιμολογήσεων, χωρίς να ταλαιπωρούνται οι επαγγελματίες για μήνες. Σημειωτέο ότι, όλα τα παραπάνω συνοδεύονται από επαπειλούμενα πρόστιμα, που σε κάποιες περιπτώσεις, ανέρχονται σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ, ενώ, φτάνουν ακόμη και σε κλείσιμο επιχειρήσεων.
(ζ) Εδώ και μήνες, επιχειρηματίας συμπολίτης μας διαμαρτύρεται σε σχόλιο επί της παραπάνω αναφερόμενης ανάρτησης ότι έχει κάνει αίτηση να ενεργοποιηθούν για λογαριασμό του οι ενδοκοινοτικές συναλλαγές, προκειμένου να αγοράσει κάποια εξαρτήματα για τα μηχανήματά του, χωρίς να έχει ακόμα καταστεί εφικτή αυτή η ενεργοποίηση.
(η) Συμπολίτης μας διαμαρτύρεται σε σχόλιο επί της παραπάνω αναφερόμενης ανάρτησης ότι έχει κάνει αίτηση αλλαγής Κώδικα Άσκησης Δραστηριότητας (ΚΑΔ) δια της ηλεκτρονικής οδού, εδώ και δυο μήνες, η οποία δεν έγινε αντιληπτή, πριν κάνει τηλέφωνο στην αρμόδια Υπηρεσία.
(θ) Κάτοικος του εξωτερικού διαμαρτύρεται σε σχόλιο επί της παραπάνω αναφερόμενης ανάρτησης ότι ενώ η ΔΟΥ εξωτερικού κατέχει τις απαραίτητες πληροφορίες που αφορούν στους φορολογούμενους πολίτες, άλλες δημόσιες Υπηρεσίες μόνο με απειλή δικηγόρου δέχονται την διαβίβαση ψηφιοποιημένων στοιχείων που πιστοποιούν τις εν λόγω πληροφορίες.
Εν κατακλείδει, οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αποκτά την αίσθηση πως η κυβέρνηση, αντί να ωθήσει την ψηφιακή διευκόλυνση του «Επιχειρείν», βρίσκεται για άλλη μία φορά απέναντι, βάζοντας εμπόδια στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, υιοθετώντας ημιτελείς διαδικασίες ψηφιοποίησης, τις οποίες βαπτίζει «μεταρρυθμίσεις».
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
- Επιβεβαιώνετε τις παραπάνω αναφερόμενες ανεπαρκείς ή/και άκρως καθυστερημένες ανταποκρίσεις των αρμοδίων Υπηρεσιών στις ψηφιοποιημένες διαδικασίες αλληλεπίδρασης με τους πολίτες, όπως αυτές απαριθμούνται από το ως άνω σημείο «(α)» ως το σημείο «(θ)»; Αν ναι, σε ποιες ενέργειες προτίθεσθε να προβείτε, ώστε να βελτιωθεί η σχετική ανταπόκριση των δημοσίων Υπηρεσιών στις ψηφιοποιημένες επικοινωνίες των πολιτών;
- Προτίθεσθε να υιοθετήσετε διαδικασίες ψηφιοποίησης για την διεκπεραίωση ζητημάτων που αφορούν στην εξυπηρέτηση των πολιτών από τις δημόσιες Υπηρεσίες που θα εξασφαλίζουν, αφενός, την υποδοχή του σχετικού αιτήματος, και αφετέρου, την έγκαιρη και ορθή ολοκλήρωση της διεκπεραίωσης που οποτεδήποτε αιτούνται ψηφιακά οι πολίτες;
Ο ερωτών βουλευτής
ΒΙΛΙΑΡΔΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα: Απάντηση στη με αρ. πρωτ. 4281/12.04.2024 ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου με θέμα: «Μη πλήρης η απλοποίηση στις διεκπεραιώσεις των διοικητικών διαδικασιών μέσω της ψηφιοποίησης»
Σχετ: Το με αρ. πρωτ. 54707 ΕΞ 2024/ΥΠΟΙΚ 15.04.2024 έγγραφο του Γραφείου Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων
Σε απάντηση στη με αρ. πρωτ. 4281/12.04.2024 ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου, η οποία διαβιβάστηκε στην ΑΑΔΕ με το ανωτέρω σχετικό έγγραφο, σας γνωρίζουμε, ως προς τα τιθέμενα σε αυτή ζητήματα αρμοδιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας (ΓΔΦ), της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Λειτουργιών (ΓΔΦΛ), της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΓΔΗΛΕΔ) και της Διεύθυνσης Εξυπηρέτησης (ΔΕΞΥ), τα ακόλουθα:
Ι. Ως προς την ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ:
Η ΑΑΔΕ στο πλαίσιο επίτευξης του στρατηγικού της στόχου για βελτίωση και εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων από αυτή υπηρεσιών και για παροχή της βέλτιστης δυνατής εξυπηρέτησης και υποστήριξης στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, μετεξελίσσεται διαρκώς, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα και τις σύγχρονες απαιτήσεις της Φορολογικής Διοίκησης.
Στα πρότυπα των διεθνών φορολογικών διοικήσεων, η ΑΑΔΕ καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για βελτιώσεις και λύσεις σε τομείς που επηρεάζουν σημαντικά τις σχέσεις των φορολογουμένων με τις υπηρεσίες της, μέσω της ψηφιοποίησης των διαδικασιών της, αλλά και του επανασχεδιασμού διαδικασιών που διασυνδέονται και υποστηρίζουν τη συνεχή, ασφαλή και σε πραγματικό χρόνο ηλεκτρονική διαβίβαση πληροφοριών από τους φορολογούμενους προς τη Φορολογική Διοίκηση.
Ταυτόχρονα, με στόχο τη συνεχή αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, η ΑΑΔΕ προχωρά στον οργανωτικό ανασχεδιασμό των υπηρεσιών της, με την κεντρικοποίηση των επιχειρησιακών λειτουργιών σε Αττική και Θεσσαλονίκη, καθώς και τη μετεξέλιξη των ΔΟΥ σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης για τους πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση σε ψηφιακά μέσα, αλλά και καθοδήγησης των φορολογουμένων στην ορθή εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων.
Επίσης, για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών και των επιχειρήσεων με την ΑΑΔΕ, από τον Δεκέμβριο του 2021, έχει τεθεί σε λειτουργία η ψηφιακή πλατφόρμα «Τα Αιτήματά μου», για τη διαχείριση των αιτημάτων των φορολογουμένων από το σύνολο των ΔΟΥ της Επικράτειας. Με την πλατφόρμα αυτή παρέχεται, δηλαδή, η δυνατότητα ψηφιακής υποβολής αιτημάτων, στοχευμένα προς κάθε αρμόδια υπηρεσία και υποστηρίζεται η διεκπεραίωσή τους με δομημένο τρόπο.
Με στόχο δε την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη διαχείριση των αιτημάτων των φορολογουμένων, η εν λόγω πλατφόρμα επιδέχεται συνεχών βελτιώσεων και προσαρμογών. Σε αυτές εντάσσεται, μεταξύ άλλων, και η αυτόματη δρομολόγηση των αιτημάτων των φορολογουμένων για προκαθορισμένες διαδικασίες στις ΔΟΥ. Με τη διαδικασία αυτή πραγματοποιείται η δρομολόγηση των αιτημάτων στις ΔΟΥ όλης της Επικράτειας, με βάση τον εκτιμώμενο φόρτο εργασίας κάθε Υπηρεσίας, ενώ ο πολίτης ενημερώνεται με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ώστε να γνωρίζει τη ΔΟΥ που επεξεργάζεται το αίτημά του.
Επιπρόσθετα, εντείνονται και οι ενέργειες για την εισαγωγή νέων ψηφιακών εργαλείων με στόχο την αυτόματη διεκπεραίωση αιτημάτων, χωρίς να απαιτείται ανθρώπινη παρέμβαση (end-to-end).
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κατά το τελευταίο έτος εντατικοποιήθηκαν οι κεντρικοί συμψηφισμοί και οι επιστροφές, διευρύνθηκαν οι δυνατότητες ψηφιακής υποβολής δηλώσεων μέσω της πλατφόρμας myPROPERTY, απλοποιήθηκαν τα ψηφιακά πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ, αυτοματοποιήθηκε η χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας και τέθηκε σε εφαρμογή η νέα ψηφιακή πλατφόρμα απόδοσης ΑΦΜ και Κλειδαρίθμου.
Σχετικά δε με την απόδοση ΑΦΜ και Κλειδαρίθμου για φυσικό πρόσωπο, σημειώνεται ότι, ήδη από το 2020, αυτή είναι δυνατή και μέσω της υπηρεσίας myAADElive, μετά από ραντεβού για βιντεοκλήση με υπάλληλο της ΑΑΔΕ, σε προγραμματισμένο χρόνο, κατ’ επιλογή του πολίτη, ανάλογα με τη διαθεσιμότητά του, ενώ το 2023 εισήχθη και η υπηρεσία απόδοσης ΑΦΜ και Κλειδαρίθμου για φυσικά πρόσωπα μέσω βιντεοκλήσης με τον πρώτο διαθέσιμο υπάλληλο της υπηρεσίας myAADElive, η οποία έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, όλους τους πολίτες, από όποια χώρα και εάν επικοινωνούν με την υπηρεσία.
Σε εξέλιξη, επίσης, βρίσκεται και μία σειρά έργων, που ως στόχο έχουν τη διευκόλυνση των φορολογουμένων στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους. Ενδεικτικά αναφέρεται η αναβάθμιση του τηλεφωνικού κέντρου του Κέντρου Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων και η ανάπτυξη ψηφιακού βοηθού τεχνητής νοημοσύνης, η ψηφιακή διακοπή επιχείρησης, η ψηφιοποίηση αναλυτικών βεβαιώσεων Μητρώου με QR, η επέκταση της διασύνδεσης με το ΓΕΜΗ, η αυτόματη συμπλήρωση Ε9 σε δωρεές και γονικές παροχές ακινήτων, η απλοποίηση υποβολής δηλώσεων αποβιωσάντων από τους κληρονόμους, καθώς και η προσυμπλήρωση και αυτόματη υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για μισθωτούς και συνταξιούχους. Ενώ, σε στάδιο ολοκλήρωσης, βρίσκεται εφαρμογή που θα υποστηρίζει την ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων διακοπής ατομικής επιχείρησης.
Η πλειοψηφία δηλαδή των δηλώσεων φορολογικού ενδιαφέροντος υποβάλλεται πλέον ηλεκτρονικά, ενώ και τα φυσικά πρόσωπα και οι επιχειρήσεις εξυπηρετούνται ψηφιακά για τη λήψη των περισσότερων από τα υφιστάμενα πιστοποιητικά. Στους δε επιχειρησιακούς στόχους της ΑΑΔΕ, έχει ήδη ενταχθεί
και η υλοποίηση εφαρμογών που θα υποστηρίζουν και τις υπόλοιπες διαδικασίες.
Παράλληλα, η ΑΑΔΕ, με στόχο τη βελτιστοποίηση της ποιότητας και των χρόνων εξυπηρέτησης, δρομολογεί δράσεις για τη διαρκή ανατροφοδότηση και αξιολόγηση των υπηρεσιών εξυπηρέτησης, με τη διενέργεια ερευνών ικανοποίησης των συναλλασσόμενων και τη συστηματική παρακολούθηση και αξιολόγηση των διαδικασιών, βάσει δεικτών απόδοσης.
Η δε ολοκλήρωση των έργων και δράσεων αναβάθμισης των ψηφιακών εφαρμογών που δρομολογούνται με τη στήριξη και ενίσχυση του Ταμείου Ανάκαμψης, αναμένεται να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τις υποδομές που διευρύνουν το πλήθος των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ και ενισχύουν την ποιότητά τους, συμβάλλοντας στην αύξηση της αποτελεσματικότητας σε όλα τα επίπεδα.
ΙΙ. Ως προς τη διεκπεραίωση των αιτημάτων από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ:
Οι Φορολογικές Περιφέρειες, στο πλαίσιο εποπτείας των Υπηρεσιών που υπάγονται σε αυτές (ΔΟΥ, ΕΛΚΕ, ΚΕΒΕΙΣ), παρακολουθούν σε τακτά χρονικά διαστήματα τον βαθμό διεκπεραίωσης των αιτημάτων των φορολογουμένων αρμοδιότητάς τους, εντοπίζοντας και επισημαίνοντας τυχόν καθυστερήσεις και προτείνοντας βελτιώσεις στον τρόπο εξυπηρέτησης των συναλλασσομένων, σύμφωνα με τους ετήσιους επιχειρησιακούς τους στόχους.
Ειδικότερα, όσον αφορά στις υπηρεσίες που υπάγονται στη Φορολογική Περιφέρεια Αθηνών και εποπτεύονται από αυτή, σημειώνεται ότι αυτές έχουν αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά διεκπεραίωσης των υποθέσεων των πολιτών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διοικητικές αναφορές της πλατφόρμας «Τα Αιτήματά μου», που αποτελεί μία από τις βασικές πύλες υποδοχής αιτημάτων των φορολογουμένων, έως τις 31.12.2023 υποβλήθηκαν 2,5 εκατ. αιτήματα και το ποσοστό ολοκλήρωσής τους ανήλθε σε 99%, με ταυτόχρονη βελτίωση του χρόνου διεκπεραίωσης των αιτημάτων που υποβάλλονται μέσω της πλατφόρμας αυτής.
Οι ως άνω Υπηρεσίες, στις οποίες περιλαμβάνεται και η ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού, εξυπηρετούν τα αιτήματα των πολιτών εντός των προθεσμιών που ορίζονται στον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (άρθρο 4 ν. 2690/1999), καθώς και σε κάθε άλλη ειδικότερη διάταξη.
Κατά την εξυπηρέτηση δε των φορολογουμένων από τις αρμόδιες υπηρεσίες εφαρμόζονται οι διατάξεις που ορίζουν τα σχετικά με τη διαφύλαξη του απορρήτου των πληροφοριών που διαθέτει η ΑΑΔΕ [άρθρο 21 του ν. 5104/2024 (Α΄58, ΚΦΔ)].
ΙΙΙ. Ως προς τη διαβίβαση δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA και τη διασύνδεση των ΦΗΜ με τερματικά EFT/POS:
- Με τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 5104/2024 (πρώην άρθρο 15Α ν.4987/2022), ρυθμίζονται τα σχετικά με την ηλεκτρονική διαβίβαση των πληροφοριών στην ΑΑΔΕ.
Ειδικότερα, στην παρ. 1 του ως άνω άρθρου ορίζεται ότι οι οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α΄251) διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ δεδομένα των εκδιδόμενων λογιστικών αρχείων - στοιχείων ανεξαρτήτως της μεθόδου έκδοσης αυτών, των τηρούμενων λογιστικών αρχείων - βιβλίων, των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών, των φορολογικών μνημών και των αρχείων που δημιουργούν οι φορολογικοί ηλεκτρονικοί μηχανισμοί.
Στη δε παρ. 2 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι, η αξία των φορολογητέων πράξεων και των εσόδων που λαμβάνεται υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση για τον προσδιορισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και του φόρου εισοδήματος για κάθε οντότητα δεν δύναται να υπολείπεται αυτών που προκύπτουν από τα παραστατικά που έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ, σύμφωνα με την παρ. 1 του ως άνω άρθρου. Εκπτώσεις φόρων και δαπάνες προς έκπτωση δεν λαμβάνονται υπόψη, αν τα παραστατικά στα οποία στηρίζονται δεν έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ, σύμφωνα με την παρ. 1 αυτού.
Κατ’ εξουσιοδότηση της περ. β, παρ. 3 του άρθρου 15Α του ν.4987/2022 (πλέον άρθρο 83 παρ. 16 του ν. 5104/2024), εκδόθηκε η υπό στοιχεία Α.1020/2024 (Β΄865) Απόφαση του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, με την οποία καθορίζονται η έναρξη εφαρμογής της παρ. 2 του άρθρου 15Α του ν.4987/2022 (πλέον άρθρο 16 του ν. 5104/2024), οι εξαιρέσεις, η διαδικασία, ο τρόπος λειτουργίας, καθώς και τα όρια ανεκτών αποκλίσεων από τον περιορισμό της παρ. 2 ως προς την αξία των φορολογητέων πράξεων και εσόδων που λαμβάνονται υπόψη από την ΑΑΔΕ.
Με την εν λόγω απόφαση, οι οντότητες της παρ.1 του άρθρου 15Α του ν.4987/2022 (πλέον άρθρο 16 του ν. 5104/2024), όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 2 της υπό στοιχεία Α.1138/2020 (Β΄ 2470) κοινής απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ, έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν τις δηλώσεις φόρων τους σύμφωνα με τους κανόνες εσόδων εξόδων του άρθρου 1 της υπό στοιχεία Α.1020/2024 (Β΄865) απόφασης.
Διευκρινίζεται σχετικά ότι, η υποχρέωση για υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ καταλαμβάνει τις φορολογικές περιόδους από 1.1.2024, καθώς και ότι η εν λόγω απόφαση δεν καταλαμβάνει στην παρούσα φάση την υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος.
Στην απόφαση αυτή ορίζεται επίσης ότι το ποσοστό ορίου ανεκτών αποκλίσεων μεταξύ δήλωσης ΦΠΑ και διαβιβασθέντων δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% της αξίας των παραστατικών που έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ.
Περαιτέρω, μεταξύ άλλων ορίζεται ότι σύμφωνα με τον κανόνα εξόδων, για την υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ με τα δεδομένα που προσυμπληρώνουν τους σχετικούς κωδικούς του πίνακα εισροών, επιτρέπεται η μεταφορά ποσών από κωδικό εισροών σε έτερο κωδικό εισροών σε όλες τις κατηγορίες εξόδων με τους αντίστοιχους κωδικούς φόρων του πίνακα εισροών της Δήλωσης ΦΠΑ. Επίσης, επιτρέπεται η διαβίβαση δεδομένων με εναλλακτικό τρόπο, στην περίπτωση αντικειμενικής δυσκολίας διαβίβασης και ορθής απεικόνισης του συνολικού αθροίσματος εισροών ανά φορολογική περίοδο δήλωσης ΦΠΑ με διακριτή αναφορά στα σχόλια με την ένδειξη «Δυσχέρεια Συσχέτισης».
Επισημαίνεται ότι, η προσυμπλήρωση των σχετικών κωδικών της δήλωσης ΦΠΑ, των υπόχρεων οντοτήτων με τα δεδομένα που αυτές διαβίβασαν στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθώς η έκπτωση των εισροών πραγματοποιείται μόνο εφόσον διαβιβασθούν στην ΑΑΔΕ τα δεδομένα των σχετικών παραστατικών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Διαδικασία που θα οδηγήσει σε περιορισμό της εμφάνισης υπερδιογκωμένων δαπανών τις οποίες εμφανίζουν κατηγορίες οντοτήτων, επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων.
- Με τις διατάξεις του άρθρου 17 του ν. 5104/2024 (πρώην άρθρο 15Β ν.4987/2022), ρυθμίζονται τα σχετικά με τη διασύνδεση των τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης ημεδαπής και αλλοδαπής με τη Φορολογική Διοίκηση.
Ειδικότερα, στην παρ. 1 αυτού ορίζεται ότι οι οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α΄ 251), που χρησιμοποιούν τερματικά «Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης (Electronic Funds Transfer at the point of sale, EFT/POS)», ημεδαπών ή αλλοδαπών παρόχων, διασυνδέονται και παρέχουν στη Φορολογική Διοίκηση πληροφορίες για τις συναλλαγές που εκτελούνται μέσω αυτών, είτε μέσω διασύνδεσης των τερματικών με Φορολογικούς Ηλεκτρονικούς Μηχανισμούς (ΦΗΜ), είτε απευθείας με τα πληροφοριακά συστήματα Φορολογικής Διοίκησης.
Για την εκπλήρωση της υποχρέωσης του πρώτου εδαφίου, οι οντότητες χρησιμοποιούν τερματικά Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο Σημείο Πώλησης («Electronic Funds Transfer at the point of sale, EFT/ POS») που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 18 του ίδιου νόμου (πρώην άρθρο 15Γ ν.4987/2022).
3. Με τις υπό στοιχεία Α.1098/2022 (Β΄ 3940) και Α.1155/2023 (Β΄5992, Β΄6514) αποφάσεις του Διοικητή της ΑΑΔΕ ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με τον
καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών (πρωτόκολλο επικοινωνίας), των λοιπών λειτουργιών, της έκτασης εφαρμογής, του χρόνου, του τρόπου και της διαδικασίας διασύνδεσης των Μέσων Πληρωμών ηλεκτρονικής μεταφοράς κεφαλαίων στο σημείο πώλησης (Electronic Funds Transfer at the point of sale, EFT/POS), που χρησιμοποιούν οι οντότητες του άρθρου 1 του ν.4308/2014 (Α΄251) με τα Ταμειακά τους Συστήματα, καθώς και κάθε άλλου ειδικότερου θέματος για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 15Β του ν. 4987/2022 (πλέον άρθρο 17 του ν. 5104/2024) για την υλοποίηση επί της αρχής «είσπραξη μέσω κάρτας - υποχρεωτική έκδοση παραστατικού από Ταμειακό Σύστημα».
- Για την αντιμετώπιση πρακτικών ζητημάτων που ανέκυψαν και έως την τεχνική επίλυσή τους, εκδόθηκε η υπό στοιχεία Ε.2010/2024 εγκύκλιος, με την οποία διευκρινίζονται και επιλύονται ζητήματα σχετικά με την έκδοση παραστατικών πωλήσεων (τιμολογίων, αποδείξεων λιανικής) που αφορούν χονδρικές συναλλαγές και εξοφλούνται μέσω τερματικών EFT/POS, από οντότητες που διαθέτουν Φορολογικούς Ηλεκτρονικούς Μηχανισμούς (ΦΗΜ) που διασυνδέονται με τερματικά ηλεκτρονικής μεταφοράς κεφαλαίων στο σημείο πώλησης (Electronic Funds Transfer at the point of sale, EFT/POS).
Με δε την υπό στοιχεία Α.1155/2023 (Β΄ 5992 και Β΄ 6514) απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, μεταξύ άλλων, ορίζονται οι διαδικασίες διασύνδεσης με την ΑΑΔΕ συναλλαγών οι οποίες τυποποιούνται σε ταυτόχρονες/ετεροχρονισμένες, ταυτόχρονες συναλλαγές προεισπράξεων, προκαταβολών, προεγκρίσεων, εισπράξεων για λογαριασμό τρίτων και επιστροφών.
- Σημειώνεται τέλος, αναφορικά με τις ανωτέρω εφαρμοστέες διατάξεις, ότι με τον ν. 5104/2024 (Α΄58) «Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις» καταργήθηκε ο ν. 4987/2022 «Κύρωση Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας» και σύμφωνα με το άρθρο 85 αυτού, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 5104/2024, παραπομπές στον ν. 4987/2022 (Α΄ 206) νοούνται ως παραπομπές στα αντίστοιχα άρθρα που καταγράφονται στον πίνακα κωδικοποιούμενων διατάξεων, ο οποίος αποτελεί το Παράρτημα Β΄ του νόμου αυτού.
ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΤΗ
Η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Επικοινωνίας Γεωργία Τσέτσου
