Το 1997, η βασιλική οικογένεια προσκάλεσε τον Ουσμάν Σεμπέν να του απονέμει το Ειδικό Τιμητικό Βραβείο της Βρετανικής Βασιλικής Οικογένειας. Ο 74χρονος συγγραφέας παρευρέθηκε στην τελετή και παρουσία της βασίλισσας Ελισάβετ Β' έκανε την ακόλουθη ομιλία που συγκλόνισε τον κόσμο, μετά την οποία έφυγε από την αίθουσα χωρίς να παραλάβει το βραβείο:
«Ζητώ συγγνώμη από όλους σας που δεν θα συνεχίσω την ομιλία μου στα αγγλικά. Βρίσκομαι στη χώρα σας και βαθμολογούμαι από το σύστημα που έχετε. Ωστόσο, η κύρια ομιλία μου θα είναι στη μητρική μου γλώσσα. Όσοι θέλουν μπορούν να βρουν την αγγλική μετάφραση της ομιλίας φορώντας τα ακουστικά που βρίσκονται στις πολυθρόνες σας…
Όταν ήρθαν οι Βρετανοί είχαν μια Βίβλο στα χέρια τους και εμείς είχαμε γη. Μας έμαθαν να προσευχόμαστε με κλειστά μάτια. Όταν ανοίξαμε τα μάτια μας, κρατούσαμε μια Βίβλο στα χέρια μας και είχαν την ιδιοκτησία της γης μας...
Μας αλλάξατε τη κουλτούρα μας τη γλώσσα μας. Η νέα γλώσσα και θρησκεία από έναν μακρινό κόσμο, μας έκανε υπάκουους σκλάβους που έπρεπε να δουλεύουμε συνέχεια. Κάθε φορά που υπερασπιζόμασταν την ελευθερία μας, έσπερναν διχόνοια έδινα όπλα για να σκοτωθούμε μεταξύ μας.
Οι ιερείς των Βρετανών εκμεταλλεύτηκαν τη μαχητικότητα μας και έκανε τα παιδιά μας πολεμιστές. Άγριοι πολεμιστές που πολεμούν υπέρ των Άγγλων και Γάλλων και εναντίον στα αδέρφια τους.
Έκαναν τα παιδιά μας να πιστεύουν ότι όλος ο κόσμος αποτελείται από την αγγλική και Γαλλική γλώσσα και τη Βίβλο…
Μας έφεραν ποτά που δεν ξέραμε, ασθένειες που μας έκαναν άρρωστους και αδύναμους. Πήραν τους προγόνους μας αλυσοδεμένους ως σκλάβους στις μεγάλες πόλεις τους για να τους φτιάξουν εκείνα τα υπέροχα κτίρια, τους δρόμους, τις σήραγγες και τις εκκλησίες πάνω σε ανθρώπινη σάρκα…
Έριξαν φάρμακα στη γη μας, καταστρέφοντας τη χλωρίδα και πανίδα λόγω του μαύρου αίματος της κόλασης (πετρελαίου) στα υπόγεια της γης μας για τα συμφέροντά τους. Έσπειραν μεγάλους πόνους και θανάσιμα μαρτύρια...
Αυτοί που ήρθαν πρώτοι μας φέρθηκαν σκληρά, και οι φίλοι τους που ήρθαν μετά από αυτούς Γάλλοι με υποσχέσεις να σταματήσουν αυτή τη σκληρότητα, μας κατέκτησαν. Όσοι έρχονται σήμερα συνεχίζουν την κατοχή με το ίδιο σύστημα…
Δεν θέλουμε τους εθελοντές γιατρούς σας να δοκιμάζουν τα νέα τους φάρμακα, βιολογικά όπλα και ασθένειες πάνω μας!
Δεν δεχόμαστε την επισιτιστική σας βοήθεια που είναι στην πραγματικότητα εκμετάλλευση με την ιμπεριαλιστική σας οικονομία της ανακύκλωσης!
Απορρίπτουμε τη φτωχή γλώσσα σας, που μας δυσκολεύει να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον και μας κάνει να ξεχνάμε τα τραγούδια και τα παραμύθια μας!
Αντιτιθέμεθα στις επιφανειακές θεωρίες σας για την τέχνη.
Δηλώνουμε την ελευθερία μας, γεννιόμαστε ως Αφρικανοί και διώχνουμε όλη την Ευρώπη από τα εδάφη μας!
Η Αφρική θα παλέψει μέχρι να σβήσει τον ρατσισμό που μας μάθατε να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον, τα ρηχά λόγια της δύσης που μας παρουσιάζετε στο όνομα της φιλοσοφίας, όλο τον σοβινισμό σας στο όνομα του νόμου και όλες τις αισθητικές διδασκαλίες σας που επιβάλατε. ως τέχνη στα αφρικανικά εδάφη!
Ακόμα κι αν δεν συμφωνείτε, οπουδήποτε στον κόσμο ένας Αφρικανός είναι τόσο άξιος όσο κάθε δυτικός.
Ο άνθρωπος γεννιέται με αξιοπρέπεια ,,και δεν χρειάζεται την τιμή που θα του κάνει μια βασίλισσα δυνάστης!».
Ο Σεμπέν γεννήθηκε το 1923 και πέθανε το 2007.
Είναι ο πιο διάσημος συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης στην ιστορία της τέχνης της Σενεγάλης.
Αυτό όμως που τον κάνει πολύ ξεχωριστό άνθρωπο δεν είναι ούτε το ταλέντο, ούτε τα βιβλία, όπως τα God's Bits of World, Xala, Black Docker, που έχει γράψει, ούτε οι δεκάδες ταινίες που έχει σκηνοθετήσει.
Αυτή και μόνο η αντίδραση, αυτή η πράξη διαμαρτυρίας, τον έκανε παγκοσμίως γνωστό και ξεχωριστό καλλιτέχνη.
Μελίχ Σεντζάν
Μετάφραση και σημείωμα Sevcan Kence: Οι λέξεις «Όταν έφτασαν οι Ιεραπόστολοι, οι Αφρικανοί είχαν τη γη και οι Ιεραπόστολοι τη Βίβλο. Δίδαξαν πώς να προσευχόμαστε με κλειστά μάτια. Όταν τα ανοίξαμε, είχαν τη γη και εμείς τη Βίβλο.» ανήκουν στον Jomo Kenyatta
