Θα βοηθήσω σε αποκλιμάκωση, φέρεται ότι ήταν το μήνυμα του αμερικανού Προέδρου Τραμπ, ο οποίος τις προηγούμενες ημέρες είχε διαδοχικές επικοινωνίες με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, εν μέσω έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την επικοινωνία του με τον Ντόναλντ Τραμπ, έθεσε το πλαίσιο εντός του οποίου θα ήταν δυνατόν να επανεκκινήσει ο διάλογος μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας.
Μητσοτάκης σε Τραμπ: Να αποκλιμακώσει η Τουρκία για να πάμε σε διάλογο
Κατά τις τηλεφωνικές επικοινωνίες Τραμπ – Μητσοτάκη, ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με την «Καθημερινή», φέρεται ότι είπε:
«Είμαστε διατεθειμένοι να ξαναπιάσουμε το νήμα των διερευνητικών. Και αν δεν μπορέσουμε να συμφωνήσουμε, να πάμε στη Χάγη. Για να ξαναρχίσουμε τις συζητήσεις όμως πρέπει η Τουρκία, που κλιμακώνει διαρκώς τις προκλήσεις, να σταματήσει αμέσως».
Ο πρόεδρος Τραμπ, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, έστειλε το μήνυμα: «Θέλω να βοηθήσω στην αποκλιμάκωση».
Οι επικοινωνίες Τραμπ με Μητσοτάκη και Ερντογάν
Ο Αμερικανός πρόεδρος τηλεφώνησε αρχικά την Τετάρτη 26/9 στον Πρωθυπουργό και στη συνέχεια μία ημέρα μετά, την Πέμπτη 27/9 για να τον ενημερώσει για όσα ειπώθηκαν μεταξύ του ίδιου και του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Την ίδια ημέρα, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, αναφερόμενος στην επικοινωνία του Πρωθυπουργού με τον Τραμπ, είπε: «Όπως γνωρίζετε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε χθες στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη προκειμένου να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Στη συζήτηση που είχαν, ο Πρωθυπουργός έθεσε στον Αμερικανό Πρόεδρο το ζήτημα των αποσταθεροποιητικών ενεργειών της Τουρκίας, που βάζουν σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή και δοκιμάζουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ. Τόνισε, παράλληλα, ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να συμβάλει ουσιαστικά στην αποκλιμάκωση υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα σταματήσει άμεσα τις προκλητικές της ενέργειες».
Αποκαλυπτική επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ για τον διάλογο
Με μία ιδιαίτερα αιχμηρή επιστολή, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη Φεριντούν Σινιρλίογλου ξαναχτυπά. Επικαλείται μειωμένη επήρεια της Κρήτης στη Συμφωνίας ΑΟΖ Αθήνας και Καϊρου, συνεπώς το Καστελλόριζο δικαιούται μόνο χωρικά ύδατα, όπως αναφέρει ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ. Στο φως αποκαλυπτική επιστολή.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Βήματος» που αποκαλύπτει την επιστολή, ο τούρκος διπλωμάτης -επί χρόνια επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της γείτονος στις διερευνητικές επαφές- στην επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επισημαίνει δύο σημεία.
Και μάλιστα αυτά αναμένεται να αποτελέσουν «αγκάθι» για τον Νίκος Δένδιας, που αναμένεται -σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος»- να συναντηθεί με τον κ. Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη.
Τα επίμαχα σημεία της επιστολής της Τουρκίας στον ΟΗΕ
1. Ο κ. Σινιρλίογλου κατηγορεί την Ελλάδα ότι προχώρησε στην υπογραφή της συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο μία ημέρα πριν από την προγραμματισμένη και συμφωνημένη παράλληλη ανακοίνωση από την Αθήνα και την Άγκυρα της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών.
Οι διερευνητικές επαφές δεν έχουν ως αντικείμενο μόνο την οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, όπως είχε αναφέρει σε αντίστοιχη επιστολή της προς τον κ. Γκουτέρες η ελληνίδα Μόνιμη Αντιπρόσωπος, πρέσβης Μαρία Θεοφίλη.
Όπως αναφέρει ο κ. Σινιρλίογλου, «η χρονική στιγμή της συμφωνίας (σ.σ. Αθήνας και Καϊρου) καταδεικνύει την απροθυμία της Ελλάδος να εισέλθει σε έναν ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία.
Το περιεχόμενο των διερευνητικών επαφών έχει συμφωνηθεί να μείνει μακριά από τη δημοσιότητα κατόπιν αιτήματος της ελληνικής πλευράς. Αποτελεί ειρωνεία ο έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος να ανακοινώνει το περιεχόμενο των συνομιλιών ωσάν το μόνο ζήτημα αυτών να είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.»
«Στην πραγματικότητα», όπως σημειώνει ο κ. Σινιρλίογλου, «οι διερευνητικές επαφές είναι ένας συνολικός μηχανισμός διαλόγου (comprehensive dialogue mechanism), που επιτρέπει στην Τουρκία και στην Ελλάδα να συζητούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα (outstanding issues)».
«Αυτά τα ζητήματα περιλαμβάνουν οπωσδήποτε περισσότερα από την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδα» εξηγεί ο κ. Σινιρλίογλου, «φωτογραφίζοντας» τις συζητήσεις περί της επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδος.
2. Ο τούρκος αξιωματούχος εισέρχεται σε ειδικότερα ζητήματα που προκύπτουν από τη συμφωνία οριοθέτησης Αθήνας – Καΐρου.
Όπως επισημαίνει, η Ελλάδα με τη συμφωνία αυτή, αλλά και με την επίσης πρόσφατα υπογραφείσα συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία, «αναγνωρίζει επίσης ότι τα νησιά δεν δικαιούνται αυτόματα υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ».
Ο κ. Σινιρλίογλου φτάνει στο σημείο να συμπεράνει ότι «ακόμη και η Κρήτη, το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου με έκταση 8.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έχει λάβει μειωμένη επήρεια σύμφωνα με την αποκαλούμενη συμφωνία Αιγύπτου και Ελλάδος. Ωστόσο, ο επίμονος ελληνικός ισχυρισμός προβλέπει πλήρη επήρεια για το Καστελλόριζο, αν και θα του δινόταν μόνο αιγιαλίτιδα ζώνη, αλλά καθόλου υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ σύμφωνα με τη νομολογία των σχετικών διεθνών δικαστηρίων».
Ο κ. Σινιρλίογλου επικαλείται μάλιστα τρεις σχετικές αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και πιο συγκεκριμένα εκείνη του 1977 στην Υπόθεση Γαλλίας – Ηνωμένου Βασιλείου, του 2009 στην Υπόθεση Ρουμανίας – Ουκρανίας και του 2012 μεταξύ Νικαράγουας – Κολομβίας.
Αυτή είναι η επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ
Η επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ σύμφωνα με δημοσίευμα του «Βήματος»: