Το Σύνταγμα είναι ο θεμελιώδης χάρτης της εθνικής έννομης τάξης και η συνταγματική αναθεώρηση ως κοινοβουλευτική διαδικασία είναι κατ’ εξοχήν πολιτική, ενώ προϋποθέτει πλεόνασμα συναίνεσης για μακρά περίοδο. Δεν προσφέρεται για μικροπολιτικό ανταγωνισμό εντυπώσεων. Γι αυτό και ο Σταύρος Θεοδωράκης επαναλαμβάνει την πρόταση του Ποταμιού προς τα άλλα κόμματα και κυρίως προς τον ΣΥΡΙΖΑ: «Να μην θυσιάσουμε την αναθεώρηση στην πολιτική σύγκρουση και να τα ξαναδούμε όλα ψύχραιμα στην επόμενη Βουλή. Να περάσουμε με 151 ψήφους όλες τις προτάσεις αναθεώρησης και να αφήσουμε την επόμενη Βουλή να καθορίσει με 180 ψήφους το ακριβές τους περιεχόμενο».
Ο αείμνηστος καθηγητής Σταύρος Τσακυράκης έλεγε: «Αν θέλουμε να κάνουμε μια σοβαρή αναθεώρηση, ας πάρουμε ψαλίδι και ας κόψουμε τις φλυαρίες και τις ανάρμοστες για ένα Σύνταγμα διατάξεις». Μια εντοπισμένη συνταγματική αναθεώρηση, με αντικείμενο τις αποδεδειγμένα προβληματικές διατάξεις του Συντάγματος, θα συμβάλλει στην ανανέωση νοοτροπίας και στην εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και θεσμών.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ έχει από καιρό δημοσιοποιήσει την πλήρη πρότασή του, που απαντά σε όλα τα προβλήματα που έχουν εντοπισθεί τα δέκα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, οι 7 σημαντικότερες προτάσεις του Κινήματός μας για το νέο Σύνταγμα είναι οι εξής:
1. Να μην παραγράφονται τα αδικήματα των υπουργών σε χρόνους συντομότερους από εκείνα των πολιτών. Για το θέμα της ποινικής ευθύνης των υπουργών, να καταργηθούν οι ειδικές προβλέψεις παραγραφής, ώστε να ισχύουν οι ίδιοι κανόνες παραγραφής για υπουργούς και πολίτες. \
2. Για την άρση της ασυλίας των βουλευτών να αποφασίζει δικαστικό συμβούλιο με πλειοψηφία δικαστών και εισαγγελέων του Εφετείου και να μην είναι πλέον αρμοδιότητα της Βουλής.
3. Να μην ορίζεται η ηγεσία της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση χωρίς κριτήρια και χωρίς εγγυήσεις αμεροληψίας. Με άλλα λόγια, να υπάρξει ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης με αλλαγή του τρόπου επιλογής της ηγεσίας της από κατάλογο που θα έχουν προτείνει οι Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων, θα έχει συζητηθεί στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας και από αυτόν θα κάνει την επιλογή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
4. Σε ότι αφορά στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, προτείνουμε τη λελογισμένη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του. Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας να μη μπορεί να χρησιμοποιείται για την πτώση της κυβέρνησης. Στην περίπτωση που και η τρίτη ψηφοφορία για την εκλογή αποβεί άκαρπη να παρατείνεται η θητεία του νυν Προέδρου μέχρι να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πλειοψηφία ή ως εναλλακτική πρόταση, αν στις δύο πρώτες ψηφοφορίες δεν εκλεγεί πρόεδρος, τότε η εκλογή να γίνεται από διευρυμένο εκλεκτορικό σώμα με τη συμμετοχή των ευρωβουλευτών, των περιφερειαρχών και των δημάρχων των μεγάλων πόλεων.
5. Αναγνωρίζουμε την ιστορική συμβολή της Ορθοδοξίας, αλλά το κράτος πρέπει να είναι θρησκευτικά ουδέτερο. Θέλουμε να διασφαλίζεται πλήρως η θρησκευτική ελευθερία και οι ιεράρχες να μην καθορίζουν την πολιτική στην Παιδεία, όπως και να μη στέκονται εμπόδιο στη διεύρυνση των δικαιωμάτων.
6. Να γίνει δεσμευτική για την εκάστοτε κυβέρνηση η δυνατότητα ψήφου των Ελλήνων του Εξωτερικού. Να υπάρξει δηλ. ουσιαστική κατοχύρωση του δικαιώματος ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Όλοι όσοι είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους δικαιούνται να ψηφίζουν και ηλεκτρονικά και επιστολικά. Οι 500.000 Έλληνες που έφυγαν στα χρόνια της κρίσης πρέπει να ψηφίζουν. Θα είναι έγκλημα να τους στερήσουμε αυτό το συνταγματικό τους δικαίωμα.
7. Τέλος, οι νέοι να μπορούν να σπουδάζουν και σε μη κρατικά πανεπιστήμια και να μην αναγκάζονται να ξενιτευτούν για να κάνουν τις σπουδές που θέλουν.
Στο σημείο αυτό θα χρειαστεί μια μεγαλύτερη ανάλυση. Η κυβέρνηση στην πρότασή της δεν συμπεριλαμβάνει την αναθεώρηση του άρθρου 16 που αφορά στην απαγόρευση ίδρυσης μη κρατικών Α.Ε.Ι. H Ελλάδα έχει μια παγκόσμια αποκλειστικότητα. Είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που απαγορεύει με συνταγματική διάταξη την ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων, δηλαδή η ανώτατη εκπαίδευση είναι «μονοπώλιο» του κράτους. Φανταστείτε ότι ακόμα και η Βενεζουέλα έχει 24 ιδιωτικά πανεπιστήμια! Εδώ στην Ελλάδα, αν π.χ. το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ή το Ίδρυμα Ωνάση θέλει να κάνει πανεπιστημιακές σχολές δεν του επιτρέπεται.
Και αν ο όρος «ιδιωτικά πανεπιστήμια» δεν αρέσει (σε μερικούς προκαλεί αλλεργία), θα μπορούσαμε να μιλάμε για μη κρατικά – μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια, όπως ονομάζονται και είναι πραγματικά σε όλον τον κόσμο στη συντριπτική τους πλειοψηφία. Τα Πανεπιστήμια αυτά θα αξιολογούνται και θα πιστοποιούνται από το κράτος όπως τα δημόσια αλλά δεν θα χρηματοδοτούνται από αυτό. Αυτό δηλαδή που γίνεται στην Ισπανία και τη Γερμανία, όπου απαγορεύεται ρητά η ενίσχυση των μη κρατικών πανεπιστημίων, ενώ στη Γαλλία δεν χρειάστηκε καν μια τέτοια αναφορά . Γι αυτά τα Πανεπιστήμια θα μπορεί να υπάρχει πρόβλεψη για ένα υποχρεωτικό ποσοστό (π.χ. το 15%-20% των εισαγομένων) δωρεάν φοίτησης με υποτροφίες.
Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας υπάρχουν ήδη πανεπιστημιακές σπουδές με δίδακτρα (βλ. Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, μεταπτυχιακά προγράμματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ). Αυτή την ώρα δεκάδες ιδιωτικά ιδρύματα παρέχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, αφού συνεχίζεται η χορήγηση αδειών σε σχολές και παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων, όχι από το αρμόδιο για την εκπαίδευση υπουργείο Παιδείας αλλά από το υπουργείο Εμπορίου. Σήμερα δεκάδες χιλιάδες παιδιά φεύγουν για άλλες χώρες, όταν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται. Κι εμείς επιμένουμε να στρουθοκαμηλίζουμε.
Προβάλλεται επίσης το επιχείρημα από τους αρνητές των μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων ότι θα υπάρχει κατευθυνόμενη έρευνα εκ μέρους αυτών των Πανεπιστημίων. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι ιδιωτική έρευνα γίνεται ευτυχώς, και στα δημόσια Πανεπιστήμια με σχετικά ερευνητικά προγράμματα. Εξάλλου, υπάρχουν ήδη και λειτουργούν στην Ελλάδα και μη κρατικά ερευνητικά κέντρα αλλά γι αυτά κανένας δεν μιλά.
Με το σκεπτικό αυτό η ανεξαρτησία της επιστημονικής έρευνας σε όλες τις άλλες χώρες που υπάρχουν μη κρατικά Πανεπιστήμια βρίσκεται σε κίνδυνο, πράγμα βέβαια, που δεν πατάει στη λογική. Όμως, τα εχέγγυα της ανεξαρτησίας και της εγκυρότητας της επιστημονικής έρευνας είναι άλλα και πάντως όχι το status του Πανεπιστημίου.
Επιπλέον, με την τροποποίηση του άρθρου 16 θα υπάρξει η ευκαιρία να μπει μια τάξη στο άναρχο και ασαφές τοπίο της μεταλυκειακής εκπαίδευσης. Το καλό ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο σίγουρα δεν έχει τίποτε να φοβηθεί από τη δημιουργία μη κρατικών ΑΕΙ, ίσα-ίσα που θα επωφεληθεί από την άμιλλα που θα δημιουργηθεί. Μπορεί να ξεβολευτούν καταστάσεις, αλλά αυτό δεν είναι κακό, αντίθετα μάλιστα. Η σύγκριση θα δράσει ευεργετικά για το δημόσιο Πανεπιστήμιο που θα αναγκαστεί να αποβάλλει χρόνιες παθογένειες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ εξαιρεί λοιπόν, από τη συζήτηση ολόκληρο το Άρθρο 16, που αφορά στην απαγόρευση ίδρυσης μη κρατικών Α.Ε.Ι. και έτσι εξαιρεί ταυτόχρονα από τη συζήτηση και την παράγραφο 2 του Άρθρου 16, που ορίζει ως βασική αποστολή του Κράτους, ανάμεσα στα άλλα, την ανάπτυξη και της θρησκευτικής συνείδησης, δηλαδή με άλλα λόγια, επιβάλλει την κατήχηση στα σχολεία, τη στιγμή που μιλάει για θρησκευτική ουδετερότητα .
Όμως, η ελληνική κοινωνία αλλά και η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να περιμένει άλλα 10 χρόνια με το κεφάλι μέσα στην άμμο, μέχρι την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση για να μιλήσει για το Άρθρο 16. Το τίμημα είναι πολύ μεγάλο για να το πληρώσουν οι επόμενες γενιές…
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ λοιπόν, θα επιμείνει στην αναθεώρηση του άρθρου 16 για οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς λόγους.
Αυτές είναι οι 7 σημαντικότερες προτάσεις του Κινήματός μας για το νέο Σύνταγμα. Ωστόσο, ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε μερικές ακόμα προτάσεις, όπως:
Τα κόμματα να μην μπορούν να δανείζονται χωρίς όρια, ούτε να ξοδεύουν μαύρα και ανεξέλεγκτα. Να μην έχουμε πτωχευμένα κόμματα και πλούσιους κομματάρχες.
Οι βουλευτές και οι δήμαρχοι να έχουν μέχρι τρεις διαδοχικές θητείες.
Να είναι πλέον υποχρεωτικό για όλα τα δικαστήρια όταν καταλήγουν σε κρίση περί αντισυνταγματικότητας να παραπέμπουν το ζήτημα στην ολομέλεια του αντίστοιχου ανώτατου δικαστηρίου.
Να προβλεφθεί στο “Αρθρο 2 ότι η πολιτεία μεριμνά για την ισότητα μεταξύ των γενεών και για την άρση των ανισοτήτων που υφίστανται στην πράξη καθώς, και για το ότι η Ελλάδα ενεργεί για την προστασία του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Δύο δηλ. νέες προτεραιότητες της Ελλάδας και της Ευρώπης: “Την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαγενεακή δικαιοσύνη.
Να αλλάξει το Άρθρο 110. Η Βουλή να μπορεί να προχωρήσει σε αναθεώρηση άρθρων του Συντάγματος (εκτός από εκείνα που αφορούν στη μορφή του πολιτεύματος) με πλειοψηφία 2/3. Οι διατάξεις δε που αναθεωρούνται να μη μπορούν να αναθεωρηθούν ξανά πριν από την πάροδο 5ετίας κλπ.
Τελικά, η συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος θα πρέπει να διεξαχθεί με όρους σοβαρότητας και νηφαλιότητας. Οι όροι υπό τους οποίους θα αναπτυχθεί ο διάλογος, θα προσδιορίσουν τελικά τη φυσιογνωμία και την έκταση της αναθεώρησης. Το ΠΟΤΑΜΙ θα προσέλθει στη διαδικασία της αναθεώρησης, αλλά αποφασισμένο να μην θυσιάσει τις αναγκαίες αλλαγές στον βωμό μικροκομματικών και ευκαιριακών σκοπιμοτήτων.
Είναι η ώρα να αποκτήσει η χώρα ένα νέο σύγχρονο Σύνταγμα χωρίς ιδεοληψίες και λαϊκισμούς.
agrinioculture.gr
