Του Δημήτρη Παπαδάκη
Αυτά που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα με την κρίση που δημιουργεί στην παγκόσμια οικονομία ο κορονοϊός είναι μάλλον η πρώτη γεύση μια νέας παγκόσμιας κρίσης. Αυτή είναι η βασικότερη και η πιο πιθανή εκτίμηση των περισσότερων αναλυτών, από τη στιγμή που δεν προβλέπεται υπάρχει πριν από ένα χρόνο ή και ενάμισι χρόνο ένα εμβόλιο που θα ελέγξει την διάδοση του κορονοϊού. Αυτό σημαίνει ότι ο κορονοϊός θα επανέλθει σε κάποιο βαθμό τον επόμενο χειμώνα, όπως συμβαίνει και με την εποχική γρίπη, και τότε ένα δεύτερο lock-down της οικονομίας θα σημάνει τη βύθισή της σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση. Μια ύφεση που τώρα εκτιμάται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από 5% έως 9%. Ένα δεύτερο lock-down της οικονομίας είναι πολύ πιθανό να φέρει ύφεση σε επίπεδα που θυμίζουν πολεμική περίοδο. Αν λοιπόν επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο, τότε πραγματικά μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά, χωρίς αυτό να είναι κλισέ.
Και πριν κάνουμε τις εκτιμήσεις μας το τι θα πρέπει να κάνουμε στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσουμε την οικονομική κρίση που δημιουργεί ο κορονοϊός, ας δούμε ένα μικρό παράδειγμα της έκτασης του υπάρχοντος προβλήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εκτιμήσεις των μεγάλων οίκων έλεγαν πως το lock-down της οικονομίας θα φέρει περί τα δύο εκατομμύρια ανέργους στις ΗΠΑ. Τελικά τις τελευταίες εβδομάδες στις ΗΠΑ υπήρξαν 3.283.000 (!) αιτήσεις για το επίδομα ανεργίας. Ένα αριθμός που είναι πενταπλάσιος από τις προηγούμενες μεγάλες κρίσεις στην Αμερική. 665.000 ήταν οι αιτήσεις στην κρίση που ξέσπασε μετά το «σκάσιμο» της Lehman Brothers το 2008, ενώ 671.000 ήταν στην κρίση του 1982.
Αυτό και μόνο σημαίνει ότι θα πρέπει να προετοιμαστούμε για τα χειρότερα, τα πολύ χειρότερα. Γιατί, αν λάβουμε υπ’ όψιν την εκτίμηση που λέει ότι διάδοση της κορονοϊού θα επανέλθει τον επόμενο χειμώνα, το «V» που πίστευαν πολύ οικονομικοί αναλυτές, πως δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα (με το λατινικό «V» συμβολίζεται η απότομη βύθιση της οικονομίας και αμέσως μετά η απότομη άνοδός της, σαν ελατήριο που τινάζεται).
Με όσα συμβαίνουν στις χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία) στην Ελλάδα μάλλον το καλοκαίρι, οπότε θα έχουμε προσωρινά ξεμπερδέψει με τον κορνοϊό δεν θα μπορέσουμε μέσω του τουρισμού, να κάνουμε πράξη το «V». Και επειδή το ΑΕΠ της χώρας βασίζεται σε μεγάλο ποσοστό στο τουρισμό, οι αρνητικές επιπτώσεις του κορονοϊού θα φανούν περίπου το ερχόμενο φθινόπωρο, όταν ο κορονοϊός πιθανότατα θα μας επισκεφθεί ξανά.
Η Ελλάδα όμως προερχόμενη από μια δεκαετή κρίση, η οποία θα μπορούσε να παρουσιαστεί με το λατινικό «L», θα αντιμετωπίσει ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες για να ξεπεράσει την κρίση που τώρα δημιουργείται. Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις, η ανάπτυξη της τάξης του 1 και 2% των προηγούμενων δύο ετών, όταν είσαι υπεραδανεισμένος και έχεις την υποχρέωση των υψηλών πλεονασμάτων είναι ουσιαστικά μηδενική.
Και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι όλες οι επαγγελματικές ενώσεις ζητούν την ένταξη στα οικονομικά μέτρα και το επίδομα των 800 ευρώ. Σήμερα, δυστυχώς δεν υπάρχει το παραμικρό ψήγμα «λίπους» στην κοινωνία και τις επιχειρήσεις. Γιατί, όταν υπάρχει π.χ. δικηγόρος ή μηχανικός που έχει ανάγκη το επίδομα των 800 ευρώ για να καλύψει τις ανάγκες του. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότητα δεν έχει ούτε την αποταμίευση που θα επέτρεπε να καλύψει τα βασικά έξοδά του για δύο ή τρεις μήνες με μηδενικά έσοδα.
Τo «ελατήριο» της οικονομίας δυστυχώς μοιάζει να είναι «σπασμένο» και η πρόκληση του κορονοϊού έρχεται για να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει κάτι τέτοιο.
agrinioculture.gr
