Γράφει ο Άκης Ροδίτης
Στην απόηχο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών, τα αποτελέσματα δείχνουν ένα κατατεμαχισμένο κοινοβούλιο και καθιστούν επιτακτική για την κυβέρνηση, όχι μόνο την εξεύρεση συμμάχων, αλλά και την αλλαγή πολιτικής με έμφαση στην αντιμετώπιση της ακρίβειας που πλήττει τους Γάλλους πολίτες. Μια συνθήκη που απειλεί τις διεθνείς ισορροπίες με κίνδυνο να επηρεάσει το ρόλο του Μακρόν στο ρωσοουκρανικό θέατρο επιχειρήσεων, στην Ανατολική Μεσόγειο και φυσικά στα ελληνοτουρκικά.
Στην Ελλάδα οι ιδεοληπτικοί αριστεριστές μιλάνε για το «τέλος της αστικής δημοκρατίας» nο.3678ΧΧΧ, οι υποσυνείδητα φιλοοθωμανοί «πουτινοτσολιάδες» το γλεντάνε, γιατί η χώρα θα κινδυνεύσει να χάσει ένα σύμμαχο στην αντιπαράθεσή της με την Τουρκία, ενώ οι περισσότεροι που σχολιάζουν, παραγνωρίζουν το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει Γάλλος πρόεδρος που να διάγει τη δεύτερη θητεία του και να διατηρεί ταυτόχρονα την πλειοψηφία των βουλευτικών εδρών.
Οι βουλευτικές εκλογές της Γαλλίας δείχνουν το μέγεθος του κινδύνου που αντιμετωπίζουν οι δυτικές δημοκρατίες από τις εξ ανατολών χειραγωγούμενες δυνάμεις του λαϊκισμού. Και
φυσικά ο μεγάλος κίνδυνος που διαφαίνεται στον ορίζοντα δεν είναι άλλος από τις αμερικανικές εκλογές, με τις ορδές των «τραμπιστών» να βρίσκονται σε θέση μάχης για την ανακατάληψη της εξουσίας.
Οι εκλογές αυτές όμως καταδεικνύουν και την προβληματική της «δυαρχίας» που καθιερώνει το γαλλικό ημιπροεδρικό πολίτευμα. Πολύ περισσότερο σε εποχές φρενήρους λαϊκισμού με την ρωσική υβριδική επίθεση στο ευρωπαϊκό κεκτημένο να βρίσκεται στην κορύφωσή της. Κάντε μια απλή αντιπαραβολή των δυο πολιτευμάτων και κατ’ αντιστοιχία με το γαλλικό προσπαθήστε να φανταστείτε τι θα μπορούσε να συμβεί στην Ελλάδα αν είχε θεσμοθετηθεί η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας από τους ίδιους ψηφοφόρους που ψήφισαν τον Αλέξη Τσίπρα για πρωθυπουργό, για δεύτερη φορά, με τις τράπεζες κλειστές και με τους ίδιους να ξεροσταλιάζουν στις ουρές των ΑΤΜ για λίγα ευρώ. Γιατί δυστυχώς, οι πεποιθήσεις που διαμορφώνονται εκτός πραγματικότητας και εκτός των κανόνων της λογικής, είναι απρόσβλητες και από τη λογική και από την πραγματικότητα.
Η άμεση εκλογή Προέδρου από το λαό σε αντικατάσταση του άρθρου 30 του Συντάγματος που ορίζει την εκλογή του από τη Βουλή, είναι ένα ζήτημα που απασχολεί κατά καιρούς το δημόσιο διάλογο, τους συνταγματικούς επιστήμονες και τον πολιτικό κόσμο, παρότι αυτό δεν συναντάται συχνά στα προεδρευόμενα πολιτεύματα. Το θέμα συζητήθηκε κάποια
στιγμή στη διάρκεια των εργασιών της τελευταίας αναθεώρησης του Συντάγματος και ευτυχώς το άρθρο 1 της επίμαχης διάταξης δεν κρίθηκε αναθεωρητέο.
Οι υποστηρικτές της πρότασης προβάλλουν συνήθως τα επιχειρήματα της «αμεσοδημοκρατίας» και της «λαϊκής νομιμοποίησης», προκειμένου ο Πρόεδρος να μπορεί να παρεμβαίνει δυναμικότερα έχοντας ρόλο «θεσμικού αντίβαρου». Η ανάδειξη όμως του αρχηγού του κράτους από το εκλογικό σώμα ελλοχεύει τον κίνδυνο της αλλοίωσης της μορφής του πολιτεύματος μέσω μιας άτυπης «δυαρχίας» η οποία προϊόντος του χρόνου θα οδηγούσε σε διεύρυνση των εξουσιών του θεσμού και θα πολλαπλασίαζε τους κινδύνους ακυβερνησίας στην περίπτωση που ο Πρόεδρος εκλέγονταν από τους ψηφοφόρους διαφορετικής πολιτικής παράταξης από αυτή που εξέλεξε την κυβέρνηση. Κατά παρόμοιο τρόπο, ο Μανουέλ Μακρόν διαθέτει την εξουσία του προέδρου της γαλλικής δημοκρατίας χωρίς να διαθέτει τη νομοθετική ευχέρεια, λόγω της σχετικής πλειοψηφίας που εξασφάλισε στη βουλή. Βρίσκεται δηλαδή αντιμέτωπος με την παραφωνία να έχει νομιμοποίηση από το λαό ως πρόεδρος της γαλλικής δημοκρατίας και ταυτοχρόνως να την στερείται στο κοινοβούλιο.
Ένα μεγάλο πρόβλημα που προκύπτει, είναι ότι με τη διαδικασία της άμεσης εκλογής του Προέδρου από το λαό δημιουργείται εκλογική σύγκρουση. Σύμφωνα με το ελληνικό Σύνταγμα ο ρόλος του είναι λιτός, ουδέτερος και ενωτικός και η αποστολή του είναι η διασφάλιση της κυβερνητικής σταθερότητας. Η «λαϊκή νομιμοποίηση» που θα προέκυπτε, θα ήταν το αποτέλεσμα μιας εκλογικής αναμέτρησης και όχι της πολιτικής συναίνεσης που ορίζει η συνταγματική αποστολή του.
Η θεσμοθέτηση της άμεσης εκλογής του θα δημιουργούσε ακόμα ένα πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ πολιτικών στρατοπέδων αλλά και μεταξύ των ψηφοφόρων που θα υποστήριζαν διαφορετικούς υποψήφιους. Κυρίως όμως θα υπήρχε ο κίνδυνος της απονομιμοποίησης της εκάστοτε κυβέρνηση και της δημιουργίας συνθηκών ακυβερνησίας. Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανήκει σε αντίπαλο πολιτικό κόμμα, η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεργαστεί με έναν πολιτικό της αντίπαλο υπό συνθήκες ασυνεννοησίας. Στην περίπτωση δε που αποφεύγει τις βουλευτικές εκλογές και ο δικός της υποψήφιοςΠρόεδρος δεν καταφέρει να εκλεγεί, τότε καθίσταται αυτομάτως κυβέρνηση με πρόβλημα νομιμοποίησης.
sinidisi.gr